Depremler yaktı yıktı

Samoa açıklarında 8 büyüklüğündeki depremin ardından oluşan tsunami 3 ülkede 149 kişiyi öldürdü. Endonezya açıklarındaki 7.6 büyüklüğündeki depremde binlerce kişi enkaz altında kaldı

Büyük Okyanus’ta (Pasifik) önceki gün meydana gelen Richter ölçeğine göre 8 büyüklüğündeki deprem ve ardından oluşan tsunami Samoa, Amerikan Samoası ve Tonga adalarında 149 kişinin ölümüne neden oldu. Bu depremden saatler sonra Endonezya’nın Sumatra Adası açıklarında 7.6 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi, Peru da 5.9’la sarsıldı.

7.5 METRELİK DALGALAR
Amerikan Jeolojik Araştırma Merkezi, önceki sabah 06.48’de (TSİ önceki akşam 20.48) meydana gelen depremin merkez üssünün, Amerikan Samoası’nın 190 kilometre güneybatısında, okyanus tabanının 33 kilometre altında olduğunu açıkladı. Bu sene içinde meydana gelen en büyük depremlerden biri olan 8.0 büyüklüğündeki sarsıntının ardından yüksekliği 7.5 metreye ulaşan dalgalar büyük yıkıma yol açtı. Samoa’da 83, Amerikan Samoası’nda 30, Tonga’da da 6 kişinin öldüğü, yüzlerce kişinin yaralandığı ve çok sayıda kayıp olduğu belirtildi.

ALARM İŞE YARADI

ABD Başkanı Barack Obama, ülkesine bağlı olan Amerikan Samoası’nı afet bölgesi ilan etti ve Ada’ya acil yardım gönderileceğini söyledi.

Depremin ardından yapılan tsunami uyarısı sayesinde çok sayıda kişi yüksek bölgelere çıkarken, kaçmayı başaramayanlar dev dalgalar tarafından okyanusa sürüklendi. Binaları yerle bir eden, araçları ve insanları savuran dalgalar, yüksek yerlere çıkıp kurtulanların da bulundukları yerde saatlerce mahsur kalmalarına neden oldu.

Özellikle turistik tesislerin bulunduğu bölgelerin tsunamiden etkilendiği, hayatını kaybedenler arasında turistlerin de bulunduğu belirtildi. Daha küçük çaplı tsunamiler de Yeni Zelanda, Hawaii ve Japonya kıyılarına kadar ulaştı.

ENDONEZYA'DA 467 ÖLÜ

Büyük Okyanus’taki depremin ardından dün de Endonezya 7.6 büyüklüğünde bir depremle sarsıldı. Yerel saatle 17.16’da (Türkiye saatiyle 13.16) Padang kentinin 53 km açıklarında, deniz tabanının 87 km derinliğinde meydana gelen depremin ardından tsunami uyarısı yapılırken bir buçuk saat sonra bu uyarı kaldırıldı.

İlk belirlemelere göre, 467 kişinin öldüğü depremde binlerce kişinin de enkaz altında kalmış olabileceğinden can kaybının 1000’i aşabileceği bildirildi. Depremde yüzlerce binanın yıkıldığı, köprülerin tahrip olduğu, muhtemelen su borularının patlaması yüzünden bazı caddelerin sular altında kaldığı ve kent sakinlerinin panik için evlerinden kaçtığı belirtildi.

Batı Sumatra vilayetinin başkenti olan Padang, dünyanın en aktif fay hatlarından biri üzerinde bulunuyor. Jeologlar, 900 bin nüfusu bulunan Padang’ın günün birinde büyük bir depremle yıkılabileceğini söylüyor. Endonezya Meteoroloji Kurumu, dünkü depremin, Aralık 2004’teki büyük tsunamiye yol açan aynı fay hattı üzerinde olduğunu bildirdi.

HIZI 100 KM'YE ULAŞABİLİYOR
- Japonca’daki ’tsu’ (liman) ve ’nami’ (dalga) kelimelerinin birleştirilmesiyle kullanılan tsunami, “deprem gibi sismik faaliyetler sonucu denizdeki su kütlesinin dikey olarak hareketlenmesiyle oluşan ve olağandan çok daha fazla hıza sahip dalga” olarak tanımlanıyor.
- Saatteki hızı 800-1000 kilometreye kadar da çıkabilen tsunami dalgaları, okyanus açıklarında 10 metre veya daha yüksek seviyeye ulaşabilirken, kıyılarda bu yükseklik biraz daha düşüyor. Kıyıya ulaşan normal dalgalar sadece su yüzeyinin basit hareketinden oluşurken, tsunamide yüzeyden dibe kadar tüm su kütlesi hareket ediyor.
- Bugüne kadar en fazla can kaybına neden olan tsunami ise Aralık 2004’te görüldü. Hint Okyanusu’nda meydana gelen 9.15 büyüklüğündeki depremden sonra ortaya çıkan tsunami, Endonezya, Sri Lanka, Tayland, Malezya ve hatta Somali kıyılarına kadar olan bölge ülkelerinde yaklaşık 230 bin kişinin ölümüne yol açtı.

Samoa ve Amerikan Samoası
Samoa olarak bilinen bağımsız Samoa Devleti, Büyük Okyanus’un güneyinde Polinezya’daki adalar topluluğundan oluşan bir ülke. Samoa’nın nüfusu 2007 verilerine göre, 177 bin kişi. Anayasal monarşiyle yönetilen Samoa’nın başkenti Apia. ABD toprağı Amerikan Samoası ise, bir adalar topluluğu. Amerikan Samoası’nın Samoalılar ve melezlerden oluşan nüfusu 65 bin.