Yurtdışı çalışmalarını borçlanarak emekli olan, aylığını kestirmeden çalışamıyor

Soru: Çalıştırdığımız işçilerden biri, yurtdışı çalışmalarını borçlanarak Mayıs 2009’da emekli oldu. Kendisini tekrar işe başlatmak istiyoruz. Ancak bu yolla emekli olanların (emekli numarası 4 ile başlayanlar) destek primi ödeyerek çalışmaya başlamaları halinde, emekli maaşları kesileceğinden çalışmak istemiyor. Bu noktada bize nasıl bir çözüm önerirsiniz? İş sözleşmesi dışında herhangi bir şekilde çalışanı sıkıntıya sokmayan bir çözüm ne olabilir? Mustafa ÇAMLI Cevap: Yurtdışı çalışma sürelerini borçlanarak emekli olanlar emekli aylıklarını kestiremeden, sosyal güvenlik destek primi ödemeden çalışamıyorlar. Yurtdışı çalışma süresini borçlanarak emekli olan işçinizin emekli aylığını kestirmeden çalışması mümkün değil. Maalesef başka önerilecek bir yol yok.

810 gün isteğe bağlı 547 gün çalışarak prim ödemelisiniz

Soru: 1974 doğumluyum. 10 Ekim 1993’te SSK’lı oldum. 1 Nisan 2006’dan beri isteğe bağlı prim ödüyorum. 4317 günüm var. Ne kadar daha isteğe bağlı ödemeliyim? Ne zaman emekli olabilirim? Semra KORKMAZ Cevap: 20 yıl sigorta, 5675 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 1357 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 2024’te 50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri 4/b sigortasına (Bağ-Kur) sayıldığından, bu şartlarla emekli olabilmeniz için 27 ay (820 gün) isteğe bağlı prim ödedikten sonra, kalan 547 gün priminizi sigortalı bir işte çalışarak ödemelisiniz.

3600 günle 58 yaşını beklemeniz gerek

Soru: 21 Ekim 1971 doğumluyum. 1 Mayıs 1990’da SSK’lı oldum. 1 Ekim 2008’e kadar 3207 gün prim ödedim. 4/b sigortasına prim ödemem de 420 gün. Toplam 3627 gün oluyor. Ne zaman ve hangi şartlarla emekli olabilirim? 3600 gün ile emeklilik daha avantajlı gibi geliyor. Öyle olursa emekli maaşı yaklaşık yüzde kaç düşük oluyor? Çiğdem RADAY Cevap: 3600 güne 21 Ekim 2029’da emekli olabilirsiniz. Prim ödemeleriniz muhtemelen asgari ücret üstündendir. Taban aylık uygulaması nedeniyle emekli aylığınızda düşme olmaz. Ancak, 1748 gün daha prim ödeyerek (27 ay isteğe bağlı, kalan 990 günü sigortalı bir işte çalışarak) prim ödemenizi 5375 güne tamamlamanız şartıyla 21 Ekim 2017’de emekli olabilirsiniz. 2017’de emekli olup, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihe kadar 12 yıl emekli aylığı alabilirsiniz. Karar sizin. 3600 günle emekli olmayı düşünürseniz, emekli olana kadar, prim ödemeden sağlık yardımı alamayacağınızı da göz ardı etmemeniz gerekir.

Varlık barışı özel usulsüzlük cezasından kurtarmıyor

Soru: Varlık barışından faydalanarak, varlık beyan ettik. Yapılan vergi incelemesinde, mal alım yapmış olduğumuz faturanın matrahtan, beyan ettiğimiz varlık tutarı tenzil edildi. Ancak alım yaptığımız faturanın KDV dahil tutarı üzerinden, yüzde 10 özel usulsüzlük cezası kesildi. Varlık barışına göre varlık beyan edenlerde, vergi ve ceza ödemeyeceği belirtiliyordu. Ancak, bize özel usulsüzlük cezası uygulanıyor. Bu doğru mu? M. ERTOK Cevap: ‘Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun’ kapsamında yıl sonuna kadar yurtdışı ve yurtiçinden varlık (para, döviz, altın, menkul kıymet, diğer sermaye piyasası araçları ve taşınmaz) beyanında bulunuluyor. Buna göre yurtdışındaki varlıklardan yüzde 2, yurtiçindekilerden yüzde 5 oranında vergiyi tahakkuk tarihini takip eden ay sonuna kadar ödeyen mükellefler, beyan ettikleri varlıklar nedeniyle 2004-2007 yılları için vergi incelemesi ve vergi tarhiyatına tabi tutulmuyor. Başka nedenlerle vergi incelemesi yapılsa da, gelir, kurumlar ve KDV yönünden tespit edilecek olan matrah farkından, beyan edilen varlık tutarları mahsup ediliyor. Bu, beyan edilen varlık tutarına kadar olan matrah farkları için gelir, kurumlar ve katma değer vergisi salınamayacağı ve vergi ziyaı cezası kesilemeyeceği anlamına geliyor. Nitekim, sorunuzdan yapılan vergi incelemesi sonucu bulunan matrah farkından beyan ettiğiniz varlık tutarının mahsup edildiği ve gelir, kurumlar vergisi yönünden vergi salınmadığı, vergi cezası kesilmediği anlaşılıyor. Başka bir ifadeyle, varlık beyanıyla gelir (veya kurumlar) vergisi ve bunlara ilişkin vergi cezası ödemekten kurtulmuşsunuz. Fakat vergi incelmesinde özel usulsüzlük cezası uygulamasına gidildiği anlaşılıyor. Varlık barışıyla sağlanan vergi avantajına ilişkin 5811 sayılı yasanın 3/5’inci maddesinde, vergi incelemelerinde gelir, kurumlar ve Katma Değer Vergisi yönünden bulunan matrah farkından, beyan edilen varlık tutarının mahsup edilmesinden sonra kalan matrah tutarı üstünden tarhiyat yapılacağı hüküm altına alınmış olup, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezası kesilmeyeceği yönünde bir hüküm yoktur. Dolayısıyla, şartların varlığı halinde, özel usulsüzlük cezası kesilmesi mümkün. Ancak, özel usulsüzlük cezası belli tespitler sonucu kesilebilir. Hangi gerekçe ile özel usulsüzlük cezası kesildiğini bilemiyoruz. Özel usulsüzlük cezasını dava konusu yapabilirsiniz.

Bayram tatilinde çalışan yüzde 100 mesai alır

Soru: İşverenim bayramın dördüncü günü olan pazartesi günü çalıştırdı. Bayram tatilindeki bir günlük çalışma için alacağım mesai ücreti nasıl hesaplanacak? Kaç lira fazla para alacağım? Saadettin İPER Cevap: Bayram tatilinde yapılan fazla çalışma yüzde 100 zamlı ödeneceğinden bir günlük ücretinizin iki katı kadar ücret almanız gerekir.

Askerliğinizin 13 ayını borçlanmanız yeterli

Soru: 28 Temmuz 1964 doğumluyum. 15 Haziran 1986’da SSK’lı oldum. 6240 gün prim ödedim. Haziran 2011’de 25 yıl sigorta sürem doluyor. Yaş açısından da sürem 28 Temmuz 2013’te doluyor. Askerden sonra sigortalı olarak çalışmaya başladım. Askerliğimi borçlanabilir miyim? Borçlanarak emekli olacağım tarihi daha erkene alma imkanım var mı? Yoksa 28 Temmuz 2013’te mi emekli olurum? Borçlanırsam ne kadar yatırmam gerekir? Ne zaman emekli olabilirim? Hazret YAŞAR Cevap: Başlangıç tarihinden önce sigortalı olduğunuzdan askerlik sürenizin 13 ayını borçlanmanız halinde 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 28 Temmuz 2012’de emekli olabilirsiniz.

Taşıt Vergisi’nin Bakanlar Kurulu’nca artırılması bekleniyor

Soru: 2010’da ödenecek taşıt vergileri ne kadar artırıldı? Cemal BAKIR Cevap: Motorlu Taşıt Vergileri her yıl, yıl başından itibaren geçerli olmak üzere bir önceki yıl yeniden değerleme oranı kadar artırılır. Ayrıca, Bakanlar Kurulu’nun bu oranı artırma yetkisi olduğu gibi, belirlenen vergi miktarlarını taşıtların teknik özelliklerine, yakıt türlerine, kullanım amaçlarına göre ayrı ayrı veya topluca 20 katına kadar artırma yetkisi bulunuyor. 2009 yılı yeniden değerleme oranı yüzde 2.2 olarak belirlendi. 2010 yılı bütçe kanununda vergi gelirlerinde yüzde 18.2 oranında vergi artışı öngörüsü göz önüne alındığında, Taşıt Vergisi artışlarının yüzde 2.2 ile sınırlı kalmayacağını ve Bakanlar Kurulu’nca artış yapılacağını söylemek kahinlik olmaz.