Yumurta kabuğundan heykeller

Çeviri: Merve Özaytekin

Besin olmasının yanısıra yumurta, pek çok kültürde dekorasyon objesi olarak kullanılır. İçi boşaltılır, üstü boyanır, üzerine renkli resimler, şekiller çizilir... Mesela, boyalı yumurta, Hıristiyanlar için paskalyanın simgesidir. Yumurtanın kabuğu o kadar kırılgandır ki ‘boyamak dışında başka şeyde kullanılamaz’ diye düşünürüz. Yanılıyoruz. Slovakyalı Franc Grom yumurtaları minyatür heykel haline getiriyor, üstelik geçimini de bu yoldan sağlıyor.

Dişçi iğnesi kullanıyor

Franc Grom 72 yaşında. Slovakya’nın Stara Vrhnika kasabasında yaşıyor. Emekli olunca paskalya geleneğinden esinlenerek yumurta işlemeye başlamış. Sabrı tükenmeyen ve sayısız deneme yapan sanatçı, sonunda iğne uçlu dişçi tabancasını kullanmayı akıl etmiş. Grom, yumurtaların içini, tepesinden delik açarak boşaltıyor. Sonra iğne uçlu tabancasıyla kabuk üzerine şekiller işliyor. Kırılmaması, çatlamaması için kabuğu büyük bir dikkatle oymak zorunda. Buna alışmış; sanatını icra ederken elleri bir an olsun titremiyor.

Kendisi de “Bugüne kadar çok az yumurtayı kırdım. Artık riske girmemek için güçlü ışıkta yumurtaları tek tek inceliyorum. Çatlağı varsa doğruca çöpe atıyorum” diyor. Bir de püf noktasını açıklıyor sanatçı: “Yerel üreticilerle çalışıyor, tavuk ve horoz yemine kireç taşı katmalarını istiyorum. Böylece yumurtalar daha sağlam oluyor.”

Genelde tek yumurtada 2-3 bin delik bulunuyor. Ama sanatçının en büyük ses getiren çalışması, 24 bin delikli, üzerinde 3 ay çalıştığı yumurta. Slovak sanatçı bazen yerel işlemelerle süslüyor yumurtalarını, bazen de talebe göre değişik figürler yapıyor. Küba Devrimi’nin liderlerinden Arjantinli tıp doktoru Che Guevara’yı işlediği yumurta, bunlardan biri. El emeği göz nuru yumurtaların fiyatı bin liradan başlıyor. Amerika eski Başkanı Bill Clinton dahil birçok koleksiyoner, Grom’un eserlerine sahip olmak için yüklü paraları gözden çıkarıyorlar.

( 23.06.2012 tarihli Cumartesi Postası'ndan alınmıştır )