Uçak gemisine ihtiyaç var mı?

Önce kısa yoldan görüşümü dile getireyim. Evet, bence var. “Uçak gemisi de nereden çıktı?” derseniz, şöyle hatırlatayım: Uzun yıllardır uzmanlar ve akademisyenler tarafından tartışılan bir konuydu. Habertürk Gazetesi uçak gemisiyle ilgili haberi manşetine alınca bir kez daha gündeme taşınmış oldu. Türkiye’nin ilgilendiği bölge ve çıkar alanları artık yakın coğrafyamızla sınırlı değil. Hint Okyanusu’ndan Akdeniz’in en uzak noktalarına kadar iddiası olan bir ülkenin uçak gemisine sahip olmak istemesi anlaşılır bir istektir.

Bugünkü şartlarda böyle dev bir gemiyi korumak ve işletmek kolay iş değil. Şimdi sipariş verseniz 10-12 yıl içinde teslim alırsınız, Türkiye’nin, gelecekteki ekonomik imkânlarıyla bu gemiyi kullanabilmesi daha mümkün hale gelir. Türkiye’nin sağa sola efelenmek için bu fırsata kavuşmak istediğini düşünmüyorum. Elimizdeki uçak ve helikopterlerin menzilleri sınırlı. Uzun soluklu deniz operasyonları için ise ikmal kapasitemizin limitleri var. Türk Hava Kuvvetleri’nin elinde yakıt ikmali yapmayı sağlayan tanker uçaklar bulunuyor ama bunları da belli şartlarda kullanabiliyoruz. Bundan 20 yıl önce sorulduğunda “uçak gemisi bizim için lüks olur” diye düşünebilirdik. Ancak bugün, Türkiye’nin içinde bulunduğu ligdeki bütün ülkelerin büyük bölümü bu gemilere sahip. Hangi ülkenin kaç gemiye sahip olduğunu listeledim: ABD (10), Rusya (1), Çin (1), İngiltere (1), Fransa (1), İtalya (2), Brezilya (1), Hindistan (1) Tayland (1), İspanya (2)

[[HAFTAYA]]

***

Bu haber çıkınca bazı insanlardan “Türkiye’nin daha yerli otomobili yok, uçak gemisini nasıl yapacak?” gibi eleştiriler geldi. Doğrudur, yerli otomobil yapmak uçak gemisi inşa etmekten daha zor! Çünkü tasarımıyla, imajıyla beğenilecek, maliyet-fiyat dengesiyle başarılı olacak ve yüksek satış adetlerine ulaşacak otomobil yaratmak, elbette daha komplike bir iş. Uçak gemisi üretilip satılacak bir şey değil, her ülke kendi ihtiyaç ve beklentilerine göre tasarlıyor ya da mevcut teknolojileri uyarlıyor.

Bugün bir uçak gemisi yapmanın maliyeti 4 ila 9 milyar dolar arasında değişiyor. Böyle bir şeyi yüzde 100 yerli kaynaklarla ortaya çıkarmak imkânsız olacağı için bazı elektronik sistemler ve silah sistemleri, belli oranda bu işi en iyi yapanlardan alınacak. Başka ülkeler de bunu yapıyor zaten. İhalede, Kalkavan Grubu ve Koç Topluluğu’nda Rahmi Koç’un adını taşıyan RMK Marine öne çıkan kuruluşlar. Deniz Kuvvetleri’nin korvet ve hücumbot gibi platformlarının yapımında büyük tecrübesi olan RMK’nın bir adım öne çıkacağını tahmin etmek mümkün. Son bir not, Türkiye’nin henüz dikey iniş kalkış yapabilen uçağı olmadığı için projeyi “helikopter gemisi” olarak adlandırmak daha doğru olur.