Giriş
Suriye’ye yönelik hava operasyonuna sayılı gün kaldı. Bir saldırı planından söz edilince Irak ve Afganistan’ın işgali ya da Libya’da Kaddafi’nin devrildiği olaylar akla geliyor. Yugoslavya’nın dağıldığı iç savaşın sonunda da Sırp güçleri benzer şekilde NATO tarafından hedef alınmış, Sırpların lideri Slobodan Miloseviç insanlık suçu işlediği için yargı önüne çıkarılmıştı. Peki, Suriye’de benzer şeyler mi yaşanacak? Şu soruların yanıtını vermeye çalışalım:
Hukuka uygun mu?
Kısmen “Evet”. Türkiye, ABD, İngiltere ve Fransa, Esad’ın kimyasal silah kullandığı görüşünde. Esad’ın vurulması için bir BM kararı çıkmıyor. Ancak bu, düzenlenecek operasyonun meşru olmadığı anlamına gelmez. Kimyasal silah kullanmak uluslararası hukukta suçtur ve ağır yaptırımı vardır.
[[HAFTAYA]]
Amacı ne?
Hava operasyonuyla belli hedeflerin vurulması ve caydırıcı diplomasinin güçlendirilmesi amaçlanıyor.
Kimler katılacak?
Operasyona ABD, İngiltere ve Fransa; uçak, denizaltı ve gemileriyle aktif olarak katılacak. Başka ülkelerden lojistik destek gelme ihtimali kuvvetli.
Nereden vurulacak?
Türkiye’deki üslerin yanı sıra Güney Kıbrıs’taki iki büyük askeri tesis, Yunanistan’daki havaalanları, İtalya ve Akdeniz’de konuşlanmış gemi ve denizaltılar kullanılacak.
Hedefler ne?
Vurulacak tesisler arasında askeri mühimmat depoları, stratejik savunma sistemlerinin muhafaza edildiği kışlalar, Esad’ın konakladığı bazı binalar da var.
Esad devrilecek mi?
Saldırının amacı Esad’ın devrilmesi değil. Koalisyon güçleri, Esad’ın ne şekilde indirileceği ve devrilecekse yerine kimin geçeceği konusunda görüş birliğine varmadılar. Esad sonrası durumun belirsizliğini koruması, radikal İslami hareketlerin güç kazanabilecek olması, Sünnilerle Aleviler ve Hıristiyanlar arasındaki savaşın çok daha kanlı bir hal alabilecek olması Batı’yı ürkütüyor.
Türkiye tehlikede mi?
Evet, Türkiye büyük risk altında. Irak’ın işgalinde olduğu gibi yine en olumsuz etkilenen ülke Türkiye. ‘Arap Baharı’ denilen süreçte ortaya çıkan istikrarsızlık yaklaşık 25 milyar dolarlık ticaret kaybına neden oldu. Esad’ın Türkiye ile savaşan çeşitli gruplara daha somut ve can yakıcı destek sağlama opsiyonu da güç kazanıyor.
Göç dalgası büyür mü?
Evet. Şu anda sınırımızda 500 bin dolayında Suriyeli mülteci var. Operasyon sırasında bu sayının artmasından endişe ediliyor. Zaten son birkaç hafta içinde binlerce Suriyeli, Lübnan ve Ürdün üzerinden hava köprüsüyle Türkiye’ye akın etti.
Rusya ve İran ne yapar?
İki ülkenin de doğrudan silahlı kuvvetleri aracılığıyla NATO’nun karşısına çıkma ihtimali yok. Ancak Moskova ve Tahran, Batı’nın önüne taş koymaya devam edecek. Sınırın öte yanında Hizbullah, PYD ve PKK’nın farklı ajandalarla Türkiye’yi hedef alma potansiyeli yüksek.
