Giriş
Suriye’ye olası harekat tartışmaları nedeniyle dünyanın önemli başkentleri arasında, önceki akşam olağanüstü bir hareketlilik yaşandı. Ben uzun süredir böyle bir şeye tanık olmamıştım.
Perşembe sabahı itibariyle hava, Suriye’ye operasyonun her an başlayabileceği yönündeydi. Günün ilerleyen saatlerinde Washington ve Londra’da beklenmedik sertlikte cereyan eden tartışmalar, bir anda planların yeniden değerlendirilmesi, hatta askıya alınması ihtimalini doğurdu.
İngiltere Parlamentosu’nda milletvekilleri 8 saat süren hararetli oturumların ardından, 13 oy farkla, Suriye’ye saldırı düzenlenmesine karşı çıktı. İngiltere Başbakanı David Cameron Parlamento’nun alt kanadı niteliğindeki Avam Kamarası’ndan çıkan bu sonuca uyacağını ve yeni bir karar alınıncaya kadar Suriye’ye yönelik operasyona katılmayacaklarını ilan etti.
Londra’nın şimdilik gönüllüler koalisyonundan çekilmiş olması, Amerika bakımından çok sıkıntılı bir durum yaratıyor. Washington bugüne kadar bütün uluslararası operasyonlara, daima Avrupalı sadık müttefiki İngiltere’nin desteğiyle girmişti.
[[HAFTAYA]]
Operasyona katılacağını daha önce açıklayan Fransa ise 48 saattir olup bitenleri izlemekle yetiniyor. Paris, çizgisinin değişmediğini açıkladı ancak Fransız hükümetinin sonu kestirilemeyen bir harekata girişmekten çok çekindiği görülüyor.
Amerikan istihbarat kuruluşlarından iki gün boyunca çelişkili haberler geldi. Genel kanı, kimyasal silah saldırısının çok büyük ihtimalle Beşar Esad’a bağlı unsurlar tarafından gerçekleştirildiği yönünde.
Ancak bu iddianın yüzde 100 denilebilecek delillerle kesinleştirilememesi Barack Obama yönetimini çok zor durumda bıraktı. ABD ve İngiltere, yalan yanlış iddia ve belgelerle Irak’a girmenin bedelini Suriye üzerindeki kararsızlıkla ödüyor.
Peki hal böyleyken “Şimdi ne olacak?” derseniz, tahminimi söyleyeyim: Amerika gerekirse tek başına vuracak. Fakat Fransa’nın destek verme ihtimali şu an için yüksek. Olası operasyonun bu geceden itibaren başlaması mümkün.
Çünkü denetleme görevini yapan BM görevlileri Suriye’yi terk etti. Amerika, çok sınırlı da olsa bir operasyon düzenlenmemesi halinde NATO ve Batı’nın caydırıcılık etkisinin zayıflayacağını, Rusya’nın argümanlarının güç kazanacağını düşünüyor.
Diğer taraftan önemli bir gerekçe de birşey yapılmaması durumunda İran’ın bölgedeki etkisinin artması riski. Washington, bunun, bölgedeki müttefiklerinin, özellikle İsrail’in orta vadedeki güvenliği bakımından sorun yaratacağı görüşünde.
Türkiye’nin tutumunda ise değişiklik yok. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu saldırının Suriye yönetimi tarafından gerçekleştirildiği görüşünü dün de tekrarladı. Bu arada nihai adım atılırken ABD Başkanı Barack Obama’nın Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı telefonla arayabileceğini tahmin ediyorum. Bakalım, göreceğiz.
