Spor da yemek de kararında olmalı

MEDİCAL PARK GÖZTEPE HASTANE KOMPLEKSİ GENEL CERRAHİ UZMANI OPR. DR. BABEK TABANDEH ANLATTI:

Hemoroidden korunmak için nasıl beslenmek gerekiyor?

Her şeyden önce düzenli beslenme gerek. Günde 3 öğün yemek yenmeli. Her öğünde bol miktarda lifli bitkisel gıda tüketilmeli. Sebze, meyve, yeşillik, salata, kuru meyveler ve kuru yemişler böyle yemeklere örnektir.

Kepekli ürünler daha mı yararlı?

Beyaz ekmek yerine kepek ekmeği veya siyah ekmek, normal makarna yerine kepekli makarna, normal pirinç yerine esmer pirinç ve normal bulgur yerine kepekli bulgur tüketilmelidir. Her türlü çiğ veya pişmiş sebze ve yeşillik, salatalar, baklagiller ve yeşillikler sıklıkla tüketilmeli. Çayın yanında tatlı, şeker veya tatlandırıcı yerine kuru meyveler tercih edilebilir.

Peki ya sıvı tüketimi?

Günlük su tüketimi de artırılmalı. Alınan sıvının hepsi su olmak zorunda değildir ve meyve suları, meyve ve bitki çayları, kahve ve meşrubat hatta süt, ayran ve çorbalar da bu ihtiyacı karşılayabilir. Sebzeli yemekleri sevmeyen bir hastayı sebze yemeye zorlamak yerine salata ve kepekli ürünler tüketmeye teşvik etmek daha pratiktir. Salata yemeyen bir hastaya düzenli meyve tüketmek ve kuru yemiş yemek tavsiye edilebilir.

Çalışma koşullarından dolayı sıklıkla dışarıda yemek yiyenlerin fast food yeseler bile salatalı seçenekleri tercih etmeleri, kepekli ve tahıllı müsli tüketmeleri ve hatta günde 1-2 çorba kaşığı toz kepek almaları tavsiye edilebilir. Baharatlardan kekik, nane ve sumak gibi bağırsaklarla daha uyumlu seçenekler tercih edilebilir. Az miktarda yoğurt ve limon gibi doğal tat veren besinler keskin tatlı sosların yerine kullanılabilir. Yeterli miktarda sıvı tüketmenin yolu da sürekli ev, iş yeri ve arabada göz önünde su bulundurmak gibi basit önlemlerden geçer.

Hastaların tüketmemesi gereken besinler var mı?

Yağlı besinler damar duvarlarının yapısına zarar verdiğinden ve bilindiği gibi hemoroidler toplardamarların keseleşme hali olduğundan yağlı besinlerle beslenme hemoroide neden olabilir.

Acı, baharat ve alkol kullanımı?

Acı ve baharattan zengin yemeklerin tüketilmesi de sıklıkla hemoroidlerin gelişmesine ve oluşan hemoroidlerin ilerlemesi ve hatta şiddetli atakların geçirilmesine neden olabilir. Düzenli olarak alkolün tüketilmesi hemoroidlerin gelişmesine ve özellikle mayalı alkollü içkilerin bir defadan fazla alınması şiddetli ataklara neden olabilir.

Sigaranın tüketimi de damar duvarında yaptığı tahribata bağlı hemoroidin gelişmesine neden olabilir. Hemoroid sorunu olan veya cerrahi sonrası iyileşme döneminde olan hastaların bol miktarda yumuşak kıvamlı ve ıkınmadan dışkılama yapabilmeleri için sıklıkla bol miktarda bitkisel lifli gıda tüketmeleri ve fazla su içmeleri önerilir. Ancak bu tavsiyeler bu hastaların et, tavuk, balık, hindi, peynir veya yumurta tüketmemeleri gerektiği veya tatlıların yasak olduğu anlamına gelmez.

Aynı şekilde kepekli unlu ürünlerin tavsiye edilmesi, kepeksizlerin yasak olduğu şeklinde algılanmamalı. Kişiye özel tavsiyeler de önemlidir ve her hasta kendi yaşadığı tecrübelerden hangi beslenme tarzından faydalandığını ve hangi gıdalardan kötü yönde etkilendiğini zamanla öğrenir. Doktorun veya diyet uzmanının yasaklar listesinde yer almazsa da bu besinlerden uzak durmalıdır.

Sporun hemoroide olumsuz etkisi var mı?

İnsanların diğer tüm memelilerden daha sık ve daha şiddetli hemoroid hastalığına yakalanmalarının nedeni sürekli dik pozisyonunda yaşamalarıdır. Yani yatma süresi dışında sürekli yer çekimi ile kan makadın çevresinde göllenmekte, özellikle dolaşımın yavaş olduğu oturma pozisyonu gibi durumlarda göllenme artmaktadır.

Spor, genel olarak damar duvarlarının sertleşmesi, kan dolaşım hızının artması ve dolayısıyla hemoroid zemininin ortadan kalkmasına neden olmaktadır. Özellikle hafif ve kan dolaşımını düzenli bir şekilde arttıran sporlar tercih edilmeli. Yüzme gibi yatay pozisyonunda yapılan sporlar daha da olumlu sonuçlar verir. Diğer yandan halter kaldırmak ve uzun süreli ıkınmaları gerektiren sporlar hemoroidin oluşmasına ve var ise ilerlemesine neden olabilir.

HAZIRLAYAN: ÖZGÜR KÖYLÜ

ozgur.koylu@posta.com.tr