Giriş
Dövizde son aylarda sert yükselişler görülüyor. Siyasi ve jeopolitik gelişmeler de bunda etkili. Vatandaşın psikolojisini ise ya dolar ya da euro belirliyor. Yani genelde dolar, euro fiyatları takip ediliyor. Tabi altın fiyatları da bir gösterge. Fiyatlar son günlerde rekor üstüne rekor kırınca yılbaşından sonraki döviz performansını incelemek istedik. Ortaya çıkan manzarada ilginç detaylar var.
Euro ve altın başa baş
Doların yüzde 12, euro'nun yüzde 25.82 arttığı, gram altının yüzde 25 değerlendiği son 11 ayda bir para biri var ki milimetrik de olsa bir adım önde. Bu para Türkiye'deki göçmenleri ve Türkiye ile ticari ilişkisi olan komşu bir ülkenin vatandaşlarını yakından ilgilendiriyor: Bulgaristan Levası!
11 ayda yüzde 26
Bulgaristan göçmenlerini, özellikle Bulgaristan'la ticaret yapanları ve Bulgaristan'a seyahat edenleri yakından ilgilendiren Leva, dünkü Merkez Bankası kuruna göre yılbaşından sonra yüzde 25.83 yükselerek, TL karşısında en çok değer kazan para birimi oldu. 1 Leva 2.37 lira. Yani 1 Leva alabilmek için 2.37 lira ödemek gerekiyor. 2002'de Bulgar Levası için 0.65 lira ödeniyordu.
Nedeni euro kuru
Peki Leva nasıl yükseliyor? Bunun nedeni Leva'nın euro karşısında sabit kur sistemine geçmesi. 1 euro 1.95 Leva (± 0.02) kuruna sabitlendi. Dolayısıyla TL'nin uluslararası piyasada ve euro karşısında değer yitirmesi Leva'nın güçlenmesi anlamına geliyor. Bu arada euro 4.69'la rekor tazeledi...
Daha çok mal alıyorlar
Leva'nın güçlenmesi Türkiye'deki göçmenlerin Bulgaristan'a gitmesini maliyetli hale getirirken, Bulgaristan vatandaşlarının günübirlik alışveriş için Edirne'ye akın etmesine neden oldu. Leva'daki yükselişle birlikte Bulgaristanlıların Edirne'den aldığı ürünlerde artış olduğunu ifade eden Edirne Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Emin İnağ, "Pazar yerlerini gezen Bulgar vatandaşlarının elleri dolu. Daha çok mal alıyorlar. Daha çok sebze, balık ve toz temizlik malzemeleri alıyorlar. Onlar için Türkiye ucuz" dedi.
Yüksek Leva'nın sonuçları
* Yıllar önce ucuz olan Bulgaristan artık daha pahalı. Bu da Bulgaristan'a tatile ve gezmeye giden göçmenlerin bütçesini zorluyor.
* Bulgaristan'dan Türkiye’ye çalışmak için gelenlerin sayısı azalmaya başladı.
* Yatırım yapmak isteyen girişimciler ve Türk şirketleri açısında Bulgaristan cazibesi azaldı.
* Tatile gelen Bulgar sayısında artış bekleniyor. Yılda 1.7 milyona yakın Bulgar turist geliyor.
İşte son 11 aylık performans
Para birimi 31 Aralık (TL) 24 Kasım (TL) Fark (%)
Bulgar Levası 1.8860 2.3731 25.83
Euro 3.7099 4.6677 25.82
Danimarka Kronu 0.4982 0.6262 25.69
Gram altın 133.10 163.85 23.19
Rumen Leyi 0.8131 0.9976 22.69
İsviçre Kronu 0.3858 0.4718 22.29
İngiliz Sterlini 4.3189 5.2314 21.13
Kanada Doları 2.6066 3.0877 18.46
Norveç Kronu 0.4074 0.4822 18.36
Avustralya Doları 2.5366 2.9900 17.87
Çin Yuanı 0.5037 0.5928 17.69
100 Japon Yeni 3.0025 3.5238 17.36
Rus Rublesi 0.0573 0.0669 16.75
İsviçre Frangı 3.4454 4.0012 16.13
Kuveyt Dinarı 11.4470 12.9723 13.32
S.Arabistan Riyali 0.9382 1.0496 11.87
Dolar 3.5192 3.9365 11.86
Pakistan Rupisi 0.0334 0.0371 11.08
100 İran Riyali 0.0108 0.0111 2.78
24 Kasım 2017, Cuma 19:00
Haberin Devamı
