Giriş
Soru:
Üç ayda bir babamdan 1500 TL emekli maaşı alıyorum. Kardeşim Metin de 1500 TL alıyordu. Fakat kardeşimin aylığı Aralık 2013’te kesildi. Kardeşimin kesilen aylığı bana bağlanır mı? Mukkader KAHYAOGLU
[[HAFTAYA]]
Cevap:
Kardeşinizden kesilen aylık size bağlanmaz. Ancak, kardeşinizden başka aylık alan olup olmadığına göre aylığınız yeniden hesaplanır. Babanızdan sizden başka aylık alan olup olmadığı ve aylığı hangi kurumdan (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) aldığınızı bildirirseniz sorunuza daha net cevap verebiliriz.
İşten ayrılma tarihi üstünden 5 yıl geçmemişse dava açılabilir
Soru:
Babam 1999’da bir iş merkezinde işe girmiş ve 2009’a kadar çalışmış. Ama sigortasız çalıştırmışlar. Sizce hizmet tespit davasıyla bu kaybedilen zamanın hakkını alabilir mi? Babam 58 yaşında. Çiğdem KÖMÜRCÜ
Cevap:
Babanızın işten ayrıldığı tarih üstünden 5 yıl geçmemişse, iş mahkemesinde hizmet tespit davası açabilir. Mahkemede şahi t veya belgeyle çalışma süresini ispatlarsa, günlerini kazanabilir. Ancak, işten ayrıldığı tarih üstünden 5 yıl geçmişse, hakkı zamanaşımına uğradığından maalesef günlerini kazanamaz.
Torba yasayı beklemenizde yarar var
Soru:
3 Şubat 2006’da işe başladım. Bir kamu kurumunda, taşeron olarak çalışmaktayım. 2008’de de emekli oldum. Fakat hâlâ aynı firmada çalışıyorum. Şu anda işten ayrılırsam, tazminat alabilme şansım var mı? Emekli olduğumda tazminat ödemesi almadım. Cuma BİLGİN
Cevap:
Emekli olduğunuzda, çalıştığınız firmadaki çalışma sürenize ilişkin kıdem tazminatını almanız gerekirdi. Emekli olduktan sonra da destek primine tabi olarak çalışmaktasınız. Emeklilerin kıdem tazminatı alabilmeleri için ya işverenin haksız yere veya kendilerinin haklı bir nedenle işten ayrılmaları gerekir. İşten kendi isteğiyle ayrılan emekli, kıdem tazminatı alamaz. Kıdem tazminatını talep ettiğinizde, taşeron firma muhtemelen her iki çalışma süreniz için de kıdem tazminatı ödemeyecektir. Bu durumda iş mahkemesine dava açarak hem taşeron hem de asıl işverenden kıdem tazminatı talep etmelisiniz. Fakat davadan önce Meclis’teki torba yasayı beklemenizde yarar var. Çünkü taşeron yanında çalışanların özellikle de kamuda çalışanların kıdem tazminatı almalarına imkan sağlayan düzenleme var. Torba yasayı gördükten sonra hareket etmelisiniz.
Torbada erken emeklilik ve borçlanma yok
Soru:
Babam 16 Mart 1953 doğumlu. 1 Eylül 1971’de SSK’lı oldu. 1462 gün primi var. 28 Haziran 2010-31 Ekim 2012 arası mecburi tarım sigortalı olarak 2 yıl 4 ay 3 gün prim ödedi. Bu çalışmalara göre emekliliğine kaç gün kaldı? Yeni torba yasa ile geriye dönük ödeme yapabilir miyiz? 24 ay askerliği de var. Süleyman AYRIÇ
Cevap:
Torba yasanın bugünkü halinde, ne erken emeklilik ne de geriye dönük borçlanma hakkı veren düzenleme bulunuyor. Görüşmeler sırasında genel kurulda eklenmesi de zor görünüyor. Yasa çıktığında son durumu burada okurlara duyururuz. Babanız SSK’da yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 60 yaş şartına tabi. Askerlik süresini borçlandıktan sonra 575 gün daha prim ödeyerek primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.
Başlangıç ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenen gündür
Soru:
9 Şubat 1973 doğumluyum. 1 Nisan 1987’de SSK’lı oldum. 1 Nisan 1990’a kadar herhangi bir prim ödemesi yok. Buna göre ne zaman emekli olurum? Durmuş ATEŞ
Cevap:
Emekli olma şartlarını sigorta başlangıç tarihi belirliyor. Sigorta başlangıç tarihi kişi adına ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenen gündür. Girişiniz 1 Nisan 1987’de olmasına karşın, adınıza ilk defa 1 Nisan 1990’da prim ödendiğinden (çalışma süresi bildirildiğinden) emekli olma şartlarınız bu tarihe göre belirlenecek. Bu tarihe göre; 25 yıl sigorta, 5525 gün prim ve 52 yaş şartına tabisiniz. 5525 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 9 Şubat 2025’te emekli olabilirsiniz
Babanız primini 3600 güne tamamlamalı
Soru:
Babam 1953 doğumlu. 15 Ağustos 1980’de sigortalı oldu. 798 gün primi var. 494 günü yeraltı maden işçisi olarak ödenmiş. 20 ay da askerliği var. Babam bugünden itibaren çalışsa ne zaman emekli olur? Oğuz KUŞCU/ANTALYA
Cevap:
Babanız yaş haddinden emeklilik için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 60 yaş şartına tabi. Yeraltı maden işinde 1800 gün primi olmadığından, 494 gün çalışması avantaj sağlamıyor. Askerlik süresini borçlandıktan sonra, 2202 gün daha prim ödeyerek primini 3600 güne tamamlarsa emekli olabilir.
