Halkın sağduyusuna güvenmek

AK Parti, 15 yıldır seçim kazanmanın, CHP ise yüzde 25'ten yukarıya çıkamamanın rehaveti içinde. Bu 'kemikleşmiş' tablodan, seçmene dair, nasıl değerlendirmeler yapılabilir?

Eskiden beri, seçmene karşı güvensizlik, belli çevrelerde klasikleşmiş bir şartlanmadır...

1946 seçimlerinden bu yana sayısız seçim ve referandum yaşadık. Seçmen, devlet ve otorite merkezli siyasi partilere, esas olarak itibar etmedi.

1950'de Menderes'in Demokrat Partisi'ni tercih ederken de, 1961 darbesinin ardından darbe mağduru Adalet Partisi'ni desteklerken de, 1973 seçimlerinde, 12 Mart 1971 askeri müdahalesine en net karşı çıkan Bülent Ecevit'in CHP'sini birinci parti olarak seçerken de; seçmenin benzer duygularla hareket ettiğini gözlemledim.

1983 seçimlerinde, darbecilerin partisi MDP değil, Özal'ın ANAP'ı iktidara geldi. 2002'de de, Tayyip Erdoğan'ın AK Partisi, benzer bir mağduriyet algısıyla seçmen desteği kazandı.

Ceza vermesini de bilir Seçmenin çoğu zaman görebildiğimiz bir başka özelliği de; hiç bir partiye kendisini kayıtsız şartsız teslim etmemesi, beğenmediği zaman cezalandırmaktan kaçınmaması. AK Parti-MHP ittifakına ve medya gücüne rağmen, "evet"in bir türlü "hayır" karşısında üstünlük sağlayamadığı bir dönemeçteyiz.

Birkaç gündür anketlere ilişkin bilgi toplamaya çalışıyorum: Kararsızların oranının azalmasına rağmen, evet ya da hayır öne geçebilmiş değil.

Evet konusunda, en iyimser bulgu, yüzde 52. Hayır'ın bir kaç puan önde olduğunu gösteren anketler de var. Demokrasi talebi İktidar partisinin referandum sloganlarında şu mesaj yer alıyor: 'Sevgili seçmen, inan ki, tek adam rejimi kurmayacağız. Düşünce ve örgütlenme özgürlüğüne sahip çıkacağız. Meclisin yetkileri artacak, yargı bağımsız ve tarafsız olacak. Yani daha fazla demokrasi vaadediyoruz.'

Tabii, tüm bu doğrudan veya dolaylı mesajların, seçmeni ikna etmekte zorlandığı açık. 15 Temmuz darbe girişiminden bu yana yoğunlaşan otoriterleşme tablosu, seçmen tarafından endişe ile karşılanıyor.

Ben, her zaman söylediğim gibi seçmenin sağduyusunu teorik uzman görüşlerinden gerçeğe daha yakın bulurum. Bunu 16 Nisan'da da, net bir şekilde görebileceğimizi düşünüyorum.