Gebelikte varis oluşumunu önleyin

ALMAN HASTANESİ VARİS MERKEZİ DİREKTÖRÜ OP. DR. MUSTAFA K. ÇALIK ANLATTI:

Varisli hastalarda sülük tedavisinin yeri var mı?

Op. Dr. Mustafa K. Çalık: Sülük kan emebilmek için salgıladığı bazı enzimler ile bölgesel olarak kanın sulanmasını ve dolaylı olarak geçici dolaşım artışını sağlar. Varisli hastalarda çok özel durumlarda ve çok nadiren doktor kontrolünde uygulanma alanları vardır. Ancak bunun haricinde gereksiz ve kontrolsüz uygulamalar geri dönüşü olmayan sonuçlara yol açabilir.

Varis hamilelerde daha mı çok görülüyor?

Op. Dr. Mustafa K. Çalık: Gebelerde kılcal varis gelişme oranı bazı çalışmalarda yüzde 60’ları buluyor. Gebelik öncesi varisi olmayan her 100 anne adayından gebelik sonrası kalıcı varis sorunu yaşayanların sayısı 4-10 olarak karşımıza çıkar.

Gebelikte varisi tetikleyen nedenler neler?

* Gebelerdeki hormonal değişiklikler nedeniyle ve (toplardamar) duvarlarının gerilme/genleşme yatkılığı artar.

* Bebeğin ve rahmin büyümesi kalbe geri dönüş yolunda pelvis (leğen kemiği) içinde bası oluşturur.

* Gebelikte vücutta artan kan/sıvı miktarını bacak damarlarında daha fazla basınç oluşturması

* Hiperlordozis (L5-S1): Bel kemiğinde gebelik nedeniyle oluşan eğrilik

* Çoğul gebelikler

* Gebelik öncesi varisin olması

* Obezite/Gebelikte fazla kilo alımı

* Varisten korunma önlemlerinin alınmaması

Varisin anneye ve bebeğe etkileri neler?

Op. Dr. Mustafa K. Çalık: Ana adayı ayağa kalktığında bacaklarda göllenen kan artar. Bunun için vücuduna ve bebeğe yeterli kan göndermeyi amaçlayan anne kalbi daha fazla çalışır. Toplardamardaki kan göllenmesinden dolayı azalan kan hacmi, baş dönmesi ve hatta bayılarak yere düşme gibi hamile kadınlar için tehlikeli olaylar zincirine neden olur. Çocuğunu bekleyen annenin bacaklarında daha önceden var olan, dolaşımdaki değişiklikler ve hormonların etkisiyle artan problemler çirkin görünüm, kramp, kaşıntı gibi basit şikayetlerin yanında derin sistemde pıhtıların oluşmasına neden olabilir. Oluşan varisler de daha fazla şişer ve göllenen kan miktarı artar. Bazen bir parmak kalınlığına ulaşan bu damarlarda gebeliğin son aylarında anne karnında bebeğin yatış şekli etkilidir. Doğumdan sonra bu damarların çoğu kaybolsa da göllenen ve böylece pıhtılaşma riski artan kan, bebek ve annenin hayatını tehlikeye sokabilir.

Varis nedeniyle erken doğum riski var mı?

Op. Dr. Mustafa K. Çalık: Yapılan araştırmalarda işlerinden dolayı uzun süre ayakta kalan kadınlarda erken doğumlara daha sık rastlanmakta. Ayakta kalan anne adayının kalbe giden kan miktarında azalma ve bebeğe yeteri kadar kanın ulaşmaması da sık rastlanan erken doğum nedenlerinden.

Gebelikte hangi varisi, ne zaman tedavi etmek gerekir?

Op. Dr. Mustafa K. Çalık: Hamilelikte varisler tedavi edilmemelidirler (özel durumlar haricinde):

* Doğumdan 2 ay sonra bile kaybolmayan varislerde

* Doğum sonrası varis şikayetleri devam eden varislerde

* Kozmetik sorun yaratan varislerde

* Doğumu takiben 3’üncü aydan itibaren tedaviye başlamak gerekmektedir.

Bu varisler doğumdan sonra geçiyor mu?

Op. Dr. Mustafa K. Çalık: Gebelik öncesi varisleri olan anneler gerekli önlemleri almazlarsa doğum sonrası varisleri artmış olarak karşımıza çıkarlar. Gebelik öncesi olmayıp gebelikte varisleri oluşan annelerin doğumdan 2 ay sonrasında büyük çoğunluğunun varisleri yok olur. Bu süreden sonra varisleri halen devam edenler mutlaka uzman hekime başvurmalıdırlar.

HAMİLELER UZUN SÜRE HAREKETSİZ KALMASIN

* Hamileliğiniz sırasında ayakta ya da oturarak uzun süre hareketsiz kalmaktan kaçının.

* Alçak sandalyelerde oturmaktan ve sert kenarların bacağa temas etmesinden uzak durun.

* Çok yürüyün, yüzün ve bisiklete binin.

* İşinizde, uzun yolculuklarda, uzun süre oturmanız gereken durumda egzersiz yaparak baldır pompasının çalışmasını sağlayın.

* Sıcak banyo yapmayın.

* Uzun süre güneşte kalmayın.

* Sıcak havalarda ve egzersiz sonrası ayaklardan başlayarak bacaklarınız soğuk su ile ıslatın.

* Gece uyurken veya dinlenirken ayaklarınızı kalp seviyesinin yukarısında kalacak şekilde yerleştirin.

* Doktorun tavsiye ettiği varis çoraplarını tarif edildiği gibi kullanın.

HAZIRLAYAN: ÖZGÜR KÖYLÜ

ozgur.koylu@posta.com.tr