Giriş
Trio’da kritik maçın pozisyonları değerlendirildi! VAR ile verilen penaltıda karar doğru mu?
Süper Lig'in 33. haftasında Fenerbahçe, deplasmanda karşılaştığı Sivasspor ile 2-2 berabere kaldı. Yazarımız Deniz Çoban'ın da yer aldığı yayıncı kuruluşun Trio kadrosu, Cihan Aydın ve ekibinin görev yaptığı Sivasspor - Fenerbahçe maçının tartışmalı pozisyonlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Özellikle karşılaşmanın sonucunu belirleyen penaltı pozisyonunda gelen VAR müdahalesi ve verilen karara ilişkin görüşler dikkat çekti.
Süper Lig'in 33. haftasında Fenerbahçe, deplasmanda karşılaştığı Sivasspor ile 2-2 berabere kaldı. Sarı-Lacivertliler'in zirve yarışında ağır bir darbe aldığı maçtaki bazı pozisyonlar tartışma yarattı. Cihan Aydın ve ekibinin görev aldığı mücadelede maçın sonucunu belirleyen penaltı kararı saha içerisinde yoğun itirazlara neden oldu.
87. DAKİKADA SİVASSPOR LEHİNE VERİLEN PENALTIDA VAR MÜDAHALESİ DOĞRU MU?
Bahattin Duran: Pozisyonda ilk topla buluşan Sivassporlu oyuncu, ofsayt değildi.
Bahattin Duran: Arkadan Djiku, Manaj'a bir müdahalede bulunuyor mu? Çok hafif bir temas var ama bu temas, oyuncunun kötü oynamasını gerektirecek bir temas değil benim için. Etkisi yok.
Bülent Yıldırım: Şöyle soralım; bir, oyuncunun dengesini bozdu mu? İki, vuruş kalitesini bozdu mu yani bir sonraki hamlesini etkiledi mi, kısıtladı mı?
Bahattin Duran: Benim için hayır.
Bahattin Duran: Oyuncu, topa vurdu. Top, bariz bir şekilde auta doğru gidiyor. Top oyunda. Kaleci Livakovic, ayaklarını açtı ve durdu şu anda. Livakovic'in ayağıyla Manaj'ın ayağı yerde buluştu.
Bahattin Duran: Livakovic'in ayağı ile Manaj'ın ayağı yerde buluştu. Bu görüntülerde de var. Bunu tartışamayız zaten. Ancak Livakovic, kontrolsüz bir şekilde kayarak gelmedi. Ayaklar yerde temas etti ama bu temas dolayısıyla Manaj, kalkıp topu alıp kaleye vurabilir miydi? Hayır. Burada kontrolsüz bir kayma, bir süpürme yok. Yalnızca ayakların yerde birleşmesi var. Benim için Djiku'nun da Livakovic ile Manaj'ın ayağının buluşmasındaki temaslar da penaltı için kesinlikle yeterli değil.
Bahattin Duran: Şimdi esas gelelim diğer tarafa. Benim için sahada da her iki pozisyon, penaltı değil. Onu anlatmak için uzun süre bu kadar bekledim. Bu maçın kader anıydı. Burada VAR müdahalesi olması için... VAR hakemine ne söylenir; çok net elinizde kanıt var mı? Çok açık ve net bir hata mı oyunun devamı? Hayır. Kesinlikle değil ama bakın yine söylüyorum; kaleci Livakovic, kayarak gelip rakibini süpürseydi ve kontrolsüz bir faul yapsaydı o zaman top auta gidiyor bile olsa VAR hakemi çağırır, penaltıyı izlemesi için hakeme tavsiyede bulunurdu. Şimdi VAR müdahalesi nasıl yapıldı? Devam edelim, onu da anlatayım.
Bahattin Duran: Şimdi buradaki en önemli nokta şu; VAR müdahalesi bir kere çok geç oldu. VAR müdahalesi için 3 dakika falan herhalde beklendi. Tamam, ofsaytla ilgili durum da söz konusuydu. Muhtemelen onu da incelediler ama artık Yarı Otomatik Ofsayt Teknolojisi varken bu kadar beklemek de çok doğru değil. Demek ki çok ince, ince, ince incelendi pozisyon. VAR hakemi, Cihan Aydın'ı izleme tavsiyesiyle ekran başına çağırdı.
Bahattin Duran: Eğer VAR odası hakeme izleme tavsiye ediyorsa operatöre der ki; şimdi temasın olduğu anı göstereceğiz.
Bahattin Duran: Bakın ayakların buluşma anını gösterdi. Demek ki buradan çıkaracağımız sonuç şu; VAR hakemi, hakemi incelemeye Livakovic'in yaptığı bu hamle ve müdahale için çağırmış. Video hakeme göre bu çok tartışmasız bir penaltı, çok büyük bir etki yaratmış ya da kontrolsüz bir temasmış. Eğer bu kontrolsüz bir temas olsaydı Livakovic'e sart kart göstermesi gerekiyordu hakemin. VAR müdahalesi bence yanlış değil çok yanlış.
Deniz Çoban: Maç anında hangi görüntünün ekrana verileceğini seçen bizim yayıncı kuruluşun yönetmeni. Ancak video yardımcı hakem, hakemi kenara izlemesi için davet edip ekran 3'e bölündüğünde artık top, bizim yönetmenimizden çıkıyor ve sağ üst köşede hakemi, sağ alt köşede video odasını, büyük ekranda da video hakemin seçtiği ve operatörün oynattığı görüntüyü görüyoruz. Biz de Riva'ya bağlandık şu anda. Riva'dan neyi gösteriyorlar hakeme? Livakovic'in hamlesini gösteriyorlar. Yani video yardımcı hakemin hakemi davet etme gerekçesi Livakovic'in tartışmasız bir faulü. En sondan başa geleyim çok çok çok çok çok çok yanlış bir VAR müdahalesi. Çünkü bir, bir penaltıda temasla ilgili değerlendirmemizi etki var mı diye yapacağız. Etki nedir? Oyuncunun hareketlerini kısıtlamasıdır. Biraz önce gösterdiniz. Arkadan gelen savunmacının da kayan kalecinin de sadece ve sadece rakibe bir teması var ama onun hareketlerini kısıtlayacak bir etkisi yok. O yüzden bu pozisyon, oyuncunun hareketlerini etkilemediği için penaltı değil. Sahada da penaltı değil, video yardımcı hakem odasında da penaltı değil. Hakem, bana göre doğru bir devam kararı verdi. Video yardımcı hakem, gereksiz müdahalede bulundu.
Deniz Çoban: Şimdi gelelim söyleyeceklerimin ikinci aşamasına. Hakem, hadi teması gördü yanıldı. Etkili dedi. Hakemin yorumudur, hakemin yorumuna karışamazsınız penaltıyı verdi diyelim ama vermedi. Geldi top video yardımcı hakeme. Video yardımcı hakem, etkili buldu. İki temas var ya ikisini karşılaştır desen ikisi de değil de savunmacının yaptığı hani orada gene biraz ayağını savururken dokundu da ayağının koordinasyonunu bozdu da düzgün vuramadı falan diyelim. Onu da dikkate almıyor. Şu görüntüyü dikkate alıyor. Burada sadece bir temas var. Şimdi varsayalım ki oyuncu topa vurdu, Livakovic'in hamlesi de etkiliydi. Video yardımcı hakem, ne zaman devreye girer? Eğer Livakovic'in hamlesi, kontrolsüzse devreye girebilir. Yani adamı böyle süpürüp yıktıysa devreye girebilir. Yani Livakovic, sarı kartlık bir ihlal yaptıysa devreye girebilir.
Deniz Çoban: Cihan Aydın, pozisyonu kenarda izledi ya zaten gelip penaltıyı verdiğinde Livakovic'e sarı kart göstermeyerek video yardımcı hakemin hatalı bir müdahalede bulunduğunu ikrar etmiş oldu. Çünkü bu hareket, kontrolsüz olsaydı VAR'ın müdahale edeceği bir hareket olsaydı penaltıyı verdikten sonra Livakovic'e de sarı kart göstermesi lazımdı. Göstermediğine göre Livakovic'in hamlesi, kontrolsüz değil. En fazla dikkatsiz... Cihan Aydın, kabul ediyor bunu. Yani video yardımcı hakemin hata yaptığını Cihan Aydın, kart göstermeyerek ikrar ediyor. Artı bir de ne zaman karışabilirdi video yardımcı hakem? Bu yere düşen oyuncunun ikinci bir hamle şansı olsaydı, bir avantaj yitirseydi yani devamında umut vadeden atak veya bariz gol şansı olsaydı, o topu yakalama şansı olsaydı karışabilirdi. Var mı? Top zaten auta çıkıyor. Bunların hiçbirisi yok.
Bülent Yıldırım: Bir de hani kriterlerden bir tanesi hakemin açısı ve konumu değil midir? Gözden kaçan bir durum var mı? Onu da söyleyelim.
Deniz Çoban: Gözden kaçan bir temas da yok. Hakemin değerlendirmesi doğru. Hakemin görmediği bir şey yok. Umut vadeden atak yok, bariz gol şansı yok, kontrolsüz bir hamle yok. Video yardımcı hakemin müdahalesi yanlış. Sahada bile bu, bana göre penaltı değil.
Deniz Çoban: Şimdi hocam, penaltıya benzeyen hiçbir şey yok ve izletme şeklinin de hatalı olduğunu düşünüyorum. Temas noktasını gösterdin. Bunu hareketli oynatman lazım. Ne kadar etkiliyor? Onu da görmesi lazım. Durduruyor ve çok ağır çekimde... Ağır çekimde oynattığı zaman etki de artıyormuş gibi gözüküyor.
Bülent Yıldırım: Burada rakibe tabanla müdahale diye algılanabilecek bir durum var mı?
Deniz Çoban: Hayır. Bakın hocam, diyelim Manaj'ın ayağı zemine basıyor ve Livakovic'in de ayağı geldi. Ayağa bastığı yeri değiştirdi, etkiledi. Ama burada Livakovic geldi, ayak yere basarken Livakovic'in ayağı burada durdu. Bu ayağı ittirmedi böyle. Oyuncunun dengesini bozacak, oyuncuyu bozacak şekilde. Burada kaldı. Temas var, etki yok.
Deniz Çoban: Manaj, düştükten sonra hangi ayağını tutuyor?
Bülent Yıldırım: Manaj, düştükten sonra sağ ayağını tutuyor. Video hakem ise sol ayağa teması gösteriyor.
Deniz Çoban: O zaman sol ayağında hiç etki yok demek ki. Arkadaki temastan dolayı sakatlanıyor. Sağ ayağını tutuyor.
Bülent Yıldırım: Yani burada sıkıntı birden fazla. Djiku'nun rakibi bozmak için bir girişimi var. Seyretmeyecek herhalde kaliteli vuruş yapmasını. Şimdi eğer bu darbe etkili bir darbe olsaydı ve rakibi bozacak nitelikte olsaydı bariz gol şansından kırmızıyı yerdi. Topa yetişme şansı var mı yok mu ona başka bakacağız. Video hakem açısından burada bir ihlal ihtimali olsa bunu gösterecekti zaten. O yüzden uzun sürdü inceleme. Djiku'nun bir girişimi var evet. Orada da 'slight' bir kontak. Ufak bir temas var, etkili bir temas yok ancak vuruşu kaliteli yapamadıktan sonra Rey Manaj, o hamleyi hissettiği için sağ kalfını tutuyor. Bizim video hakem arkadaşımız ne yapmış? Sol ayağa müdahale var diye çağırmış. Djiku'nun müdahalesinde penaltıyı gerektiren, dizini vuruşunu bozan hiçbir şey yok.
Bülent Yıldırım: Buyurun.
Deniz Çoban: Video yardımcı hakem müdahalesinde dikkat edilen konulardan birisi yüksek müdahale, zeminde müdahale... Zeminde müdahalelere daha çok karışabilir. Yüksekte müdahalelerde etkisi anlaşılamadığı için karışamaz. Öbürü de alanı değil de bu hiç alanı değil. Türkiye'de sezon başından beri hakemlere verilen eğitimlerde de 'slight' kontaklara penaltı çalınmayacak, basit penaltı istemiyoruz diye 33 haftadır söyleniyor.
Bülent Yıldırım: Değerli arkadaşlar, eğer Livakovic şu tabana gösterseydi şu tabanla bakın topa yönelik değil yatarak yan değil bu tabanı gösterse, temas etse yine ihlal olabilir diyeceğim ya. Yok. Ben kaleciyim. Doğal bir müdahale yapmış. Ayağının yanı gelmiş. Kontrolsüz bir faul söz konusu değil. Yani video hakemin müdahalesini düşünmemizi gerektiren hiçbir şey söz konusu değil. Arkadaşlar bu pozisyona yanılıp hakem penaltı verse de video hakem karışamazdı. Penaltı vermemiş, görmüş. Niye müdahale etti ben bilmiyorum. Çok yanlış bir müdahale olmuş.
90+9. DAKİKADA FENERBAHÇE'NİN PENALTI BEKLEDİĞİ POZİSYONDA DEVAM KARARI DOĞRU MU?
Deniz Çoban: Hocam, ele gelip gelmediğine çok emin olamadım yukarıdayken fakat gelse bile değil. Oyuncunun eli, doğal konumda. Geliyor mu bilmiyorum?
Bülent Yıldırım: Yakın mesafeden yüksekten gelen bir top.
Deniz Çoban: Önceki oyuncunun kafa vuracağını beklerken en fazla doğal konumdaki eline düşüyor. Yani belki gelmiyor da. Penaltı olmaz.
Bahattin Duran: Bence vücuduna düşüyor da eline temas etmiş olsa bile eli vücuduna yapışık zaten. Kesinlikle bir ihlal söz konusu değil. Devam kararı doğru.
Bülent Yıldırım: Mesela şurada da sanki kol doğal konumda bedene yakınken kola doğru düşme de söz konusu olabilir, temas da söz konusu olabilir. Hiçbir şekilde penaltı olmaz çünkü alan genişletme, doğal davranmama, bariyer olarak kullanmanın hiçbirisi söz konusu değil. Bu pozisyon özelinde kol doğal. Top, temas etmiş olsa penaltı gerekmez diye belirtelim.
SERDAR DURSUN'UN YERDE KALDIĞI POZİSYONDA DEVAM KARARI DOĞRU MU?
Bahattin Duran: Bu pozisyon nizami. Penaltı söz konusu değil. Appindangoye'nin düşerken böyle eli Serdar'ın üstüne geliyor. Hani Serdar çekildi mi diye yine akıllarda soru işareti kalmasın. Serdar Dursun, topa vurduktan sonra üzerine düşerken Appindangoye'nin eli, Serdar'a doğru geliyor ama bu bir ihlal değil. Bu penaltı değil.
Deniz Çoban: Yok hocam. Penaltılık bir şey yok burada.
Bülent Yıldırım: Topa vuruluyor. Oyuncu, kendi zamanlamasıyla vurmak istediği zaman topla buluşmuş. Appindangoye'nin fiziksel şarjı o vurmadan sonra gerçekleşiyor. Yine bir etki ya da ikinci olası bir müdahaleyi bozacak, oyuncuyu oyundan düşürecek bir hamle yok. Burada da devam kararı doğru.
90+12. DAKİKADA FENERBAHÇE'NİN PENALTI BEKLEDİĞİ POZİSYONDA DEVAM KARARI DOĞRU MU?
Deniz Çoban: Penaltıyı gerektirecek bir temas yok. Savunmacının ufak da olsa topa bir teması var. Olmasa bile burada penaltılık bir durum yok. Lacivertli oyuncu, kolay bırakmış kendini yere.
Bahattin Duran: Benim de aklımda hiç soru işareti yok. Bu devam kararı, çok doğru ama şunu sorardım ben video hakeme; Livakovic'in temasıyla bu teması düşündüğünüzde... Bakın, dizine bir temas var mı? Var. Belki de Livakovic'in temasından daha etkili. Benim için bu da penaltı değil. Yanlış anlaşılmasın ama karşılaştırma açısından söylüyorum. Ona müdahale varsa o zaman bunun ne farkı var? Yine söylüyorum benim için ne VAR müdahalesi olur ne sahada da penaltı değil.
Bülent Yıldırım: İki oyuncu, topa yaklaşırken topla rakip arasına konan ayaktan sonra dize bir temas oluşmuş. Evet, bir temas var ancak Serdar Dursun, bu teması abartarak penaltı almaya çalışmış. Ben de bu temasın onun hamlesini etkileyen nitelikte olmadığını düşünüyorum. Devam kararını doğru olarak değerlendiriyorum.
