Giriş
Salgın sırasında yapılan bu hata süper mikroplar yarattı! Prof. Dr. Mehmet Ceyhan uyardı
Gereksiz kullanılan antibiyotikler, bakterilerin direnç geliştirmesine sebep olarak ürkütücü bir tablo ortaya çıkardı. Diğer yandan, Dünya Sağlık Örgütü, Covid-19 salgını sırasında, vakalarda gereksiz antibiyotik kullanıldığını, bu 'aşırı kullanım'ın antibiyotiğe dirençli süper mikropların ortaya çıkmasında rol oynadığını açıkladı. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, "Eğer böyle devam ederse antibiyotik öncesi döneme döneceğiz" diyerek önemli uyarılarda bulundu.
Azra Şahin - Posta.com.tr Antibiyotikler her ne kadar tedavi yöntemleri arasında öne çıkan ilaçlar olsa da yanlış kullanım durumunda istenmeyen sonuçlara yol açabiliyor.
Doktor kontrolü dışında alınan antibiyotikler, hastalığı tedavi etmek isterken çok daha ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet verebiliyor.
HASTENELERDE MUTASYONA UĞRAYARAK COVİD-19 VAKALARINI ARTIRDI
Süper bakteri ya da süperenfeksiyon olarak da bilinen bu mikrop türü, oldukça kolay yollardan bulaşan ve hastanelerde mutasyona uğrayarak bilinen tüm antibiyotiklere karşı dirençli hale gelen bir bakteridir.
Süper mikrobun çok önceden tanımlanmış bir mikrop türü olduğuna dikkat çeken uzman isim Mehmet Ceyhan, pandemi döneminde vakaların tedavisinde gereksiz yere kullanılan antibiyotiklerin, direnç sorununu getirdiğini ve bu sebeple vakalarda artış görüldüğünü ifade ediyor.
'EĞER BÖYLE DEVAM EDERSE ANTİBİYOTİK ÖNCESİ DÖNEME DÖNECEĞİZ'
Mikrobu, süper mikrop haline getiren hatanın, yanlış antibiyotik kullanımı olduğunu belirten Ceyhan, şu an için yeni bir antibiyotik grubunun keşfedilemediğine dikkat çekiyor ve ekliyor:
"Elimizde mevcut, kullanabildiğimiz antibiyotiklere dirençli bakteriler var ve bunlarla tedavi etme şansımız yok. Eğer böyle devam ederse antibiyotik öncesi döneme döneceğiz."
Antibiyotikler vücuda zararlı bakterilerin çoğalmasını engellemek amacıyla doktor tarafından reçete edilerek kullanılması gereken ilaçlardır.
Antibiyotikler sadece bakterilerin neden olduğu hastalıklarda kullanılır örneğin virüs, mantar gibi başka etkenlerden oluşan hastalıkları tedavi edemezler.
Normal şartlarda vücutta yararlı bakteriler bulunur ve bu bakteriler normal bağışıklığı olan kişilerde hastalığa neden olmaz.
EN ÖNEMLİ KORUNMA YÖNTEMİ HİJYEN
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Ceyhan, dirençli bakterilere adını veren süper mikropların bulaş yollarına şu sözlerle özetliyor:
"Koruyucu tedavi her zaman tedavi edici ilaçlardan daha önemlidir. Örneğin aşıyla koruma yönteminde, dirençli bakteriler özellikle seçilip zarar vermesi önlendiği için vakaların çoğalmasının önüne geçilebilir. Süper mikrop, vücuda giriş yolu sebebiyle farklı hastalıklara yol açabilir. Bunlar hastane ortamlarında daha yaygın olan, insan vücudunda, derisinde, boğazında bağırsak sisteminde bulunan bakterilerdir. Sık hastaneye gidip geliniyorsa oradaki dirençli mikroplara maruz kalma oranı daha yüksektir ve ölüme kadar götürebilir. Bu noktada en önemli korunma yöntemi hijyendir. Hastane ortamında bulunurken elleri dezenfekte etmek ve maske takmak gerekir. Öte yandan rahatsızlığın aşısı varsa mutlaka yapılmalıdır."
Uzman hekim, reçete zorunluluğu uygulamasıyla antibiyotik kullanımının epeyce azaldığını ancak hekim önermediği müddetçe antibiyotik kullanmanın basit bir hastalığı tedavi etmeye çalışırken daha ciddi tablolara sebebiyet verebileceğini belirtiyor.
ANTİBİYOTİK DİRENCİ ALINAN GIDALARLA DA OLUŞABİLİYOR
Vücuttaki bakterinin süper mikrop olup olmadığı ancak test yapılarak anlaşılıyor. Rahatsızlık zatürre, idrar yolu enfeksiyonu, solunum yolu enfeksiyonu ya da 'sepsis' denilen kana mikrop bulaşması yoluyla ortaya çıkabiliyor.
Öncelikle bakterinin ne olduğunun tanımlanması gerekiyor, ardından bakterinin cinsine ve bulaştığı yere göre uygun tedavi yöntemi uygulanıyor.
Antibiyotik direnci yalnızca alınan ilaçlarla değil tüketilen hayvansal gıdalarda kullanılan bazı antibiyotiklerle de oluşabiliyor. Bu noktada gıda denetiminin önemi ön plana çıkıyor.
'AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI' BU SORUNU ÇÖZEBİLİR
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı, 'akılcı antibiyotik kullanımı'nı tavsiye ediyor:
Esas önemli olan şey, 'akılcı antibiyotik kullanımı'dır. Akılcı antibiyotik kullanımı, kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre; uygun ilacı, uygun süre ve dozda kullanmalarıdır. Gerek vatandaşın gerek hekimlerin antibiyotik kullanırken çok dikkatli olması gerekir. Enfeksiyonlara yakalanıp tedavi edilmesinden çok koruyucu faaliyetlere ağırlık verilmesi çok önemlidir. Hem süper mikropların gelişimi hem de genel anlamda enfeksiyonların yaygınlaşması bu şekilde önlenebilir. Bu yöntemle antibiyotik kullanımı da azalmış olur. Bu rahatsızlıkların tedavisi oldukça kadar zordur, bu sebeple yakalanmamak için gerekli tedbirleri almak daha önemlidir."