Konut fiyatlarını düşürmenin yolu! Kentsel dönüşümün önündeki en büyük engel

6 Şubat deprem felaketinin üzerinden henüz 1 yıl geçti. Zamanı belli olmasa da her geçen gün yaklaşan bir İstanbul depremi, dönüşümün büyük bir hızla gerçekleşmesini elzem kılıyor ama inşaat maliyetleri buna çok müsaade etmiyor. Bugün bir metrekare inşaatın ülke genelindeki ortalama maliyeti 30 bin lira. Yani 100 metrekare daire için en az 3 milyon liralık maliyet söz konusu. İstanbul’da ise metrekare fiyatı 45 bin lirayı aşıyor. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde gayrimenkul, AVM ve sanayi yatırımları olan Artaş Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya, İstanbul özelinde, arsa bedelinin inşaat maliyetinin yüzde 50’sini bulması sebebiyle büyük bir sıkıntı yaşandığını söyledi. 10 milyon liralık bir evin 5 milyon lirasının arsa bedeli olduğunu belirten Çetinsaya, arsa bedeli düştükçe inşaat maliyetinin de gerileyeceğini ve konutun daha ulaşılabilir olacağını ifade etti. Çetinsaya, şu noktaların altını çizdi: “Evet, İstanbul’a 600 bin konut yapılması şart. Bu çok doğru bir karar. Keşke İstanbul’un Hazine arazileri arsa mafyalarına kaptırılmasaydı. Hazine arazileri hasılat paylaşımı yoluyla zaman zaman imara açılıyor ama İstanbul’un en değerli yerleri devlet arazisi olmasına rağmen hepsi işgal altında. İstinye Park’ın altındaki mahalle bile Hazine arazisi. Elektrik, su gitmiş. Bedel ödemeden çıkaramıyorsunuz. Bu nedenle kentsel dönüşüm çıkmaza giriyor.” İşgal altındaki arazi sorununun çözülmesi gerektiğinin altını çizen Çetinsaya, “Kentsel dönüşüm için hak sahibi ile konuşmaya başladığınızda kapıyı yüzde 50’den açıyorlar. Yüzde 40’tan aşağı kat karşılığını kabul eden çıkmıyor. Avrupa ve ABD’de arsa maliyeti toplam inşaat maliyetinin yüzde 20’si kadar. Devlet bu sorunu çözüp arsa üretimine katkı sağlarsa konut fiyatı düşer. Hazine arazilerinin daha hızlı açılması gerekiyor” diye konuştu. Mali gücü yetersiz, tecrübesiz firmalarca İstanbul’da yarım bırakılan birçok konut projesinin atıl beklediğini belirten Çetinsaya, şunları aktardı: “Evet, hukuki işlem başlamış ama yüzde 90’ı tamamlanmış o inşaatlar çürüyor. Bunu yapanlar belli. ‘Parayı aldın, insanları yüzüstü bıraktın. O parayı ne yaptın’ diye devletin sorması gerekiyor. Onlar sektöre zarar veriyor. Adı müteahhit oluyor ve güveni zedeliyorlar.” Mevduat faizlerinin yüzde 50’yi aştığı bir ortamda kimsenin yatırım amaçlı konut almadığına işaret eden Çetinsaya, “Biz kullanıcıya satıyoruz, biraz da yabancıya. Yabancıya satışın fiyatları artırdığı yönünde bir algı var ve bu kesinlikle yanlış” dedi. Çetinsaya, kredi faizlerindeki artışın, bankaların kredi vermede isteksiz davranmasının ve ikinci eve kredi çıkmamasının satışları azalttığını belirterek, “Konutta durgunluk var. Ekonomik tedbirler de söz konusu. Bu günler de geçecek” diye konuştu. Site aidatlarına gelen zamlar gündemden düşmüyor. Bu konudaki sorularımızı da yanıtlayan Çetinsaya “Ben sitede oturum başladığında 3 yıl boyunca yöneticilik yapıyorum. Gayet makul aidatlarla. Her bir site sakinini dinleyip ona göre çözüm üretiyorum. 3 yılın sonrasında devrediyorum” dedi. Site yönetimleri için düzenlemenin şart olduğunu söyleyen Çetinsaya “Sözde satın almalar yapıyorlar ve gerekenin kat kat üzerinde bedeller talep ediyorlar. Kat malikleri kanunu aracılığıyla devlet buna bir dur demeli, aidat sorununa devlet el koymalı” şeklinde konuştu.