Giriş
Soru: 11 Temmuz 1962 doğumluyum. 4 Şubat 1980’de sigortalı oldum. Askerlik yapmadım. Yüzde 50 engelli raporum var. 2600 günüm var. Ne zaman emekli olurum? ? Halil İBO
[[HAFTAYA]]
Cevap: Vergi indirim hakkı da alırsanız, 6 Ağustos 2003 itibarıyla 12 yıldan fazla süredir sigortalı olan engellilere tanınan 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim şartına tabi olursunuz. 900 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Torba yasa da toplu prim ödemeye imkan vermiyor
Soru: 1953 doğumluyum. 3600 günden emekli olmak için 2200 gün prim eksiğim var. Torba kanuna göre bu eksiği toplu ödeyerek emekli olabilir miyim? ? Ali DEMİR
Cevap: Toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok. Prim eksiğinizi toplu ödeyerek emekli olamazsınız. Torba yasada da borçlanma hakkı veren düzenleme bulunmuyor. Ancak yasanın Meclis’teki görüşmelerinde, belki bu yönde bir madde eklenebilir. Yasa çıktığında bu konu netleşir. Burada gerekli açıklamaları yaparız.
Babanızın kıdemtazminatı işverenin iyi niyetine kalmış
Soru: Babam 20 Haziran 1952 doğumlu, 1989’da Bulgaristan’dan göç etti. Türkiye’de 21 Ocak 1990’da sigortalı olarak çalışmaya başladı. 1999’a kadar SSK’ya 1200 gün prim ödedi. 1 Haziran 1999’dan itibaren halen çalışmakta olduğu sürücü kursunda çalışmaya başladı. İşveren, sigorta yapmak yerine babam isteğe bağlı sigorta yaptırmış ve primlerini elden babama ödemiş. Babam 2009’da 3600 gün 15 yıl ile 57 yaşında Bağ Kur’dan emekli oldu. Ancak hâlâ aynı işletmede kesintisiz olarak çalışmaya devam ediyor. Emeklilik sonrasında babam ayda 5 ya da 10 gün çalışmış gibi işvereni tarafından sigorta yapılmış. 1 Haziran 2014’te babam aynı işyerinde 15 yıllık kıdem süresini doldurdu. İşvereni babama emeklilik nedeniyle işten ayrılacak olması durumunda, kıdem tazminatı ödemeyi taahhüt etmiş. İşverenin kıdem tazminatı ile ilgili taahhüdünden cayması durumunda, babamın kıdem tazminatını alma şansı var mı? 15 yıl sonunda kıdem tazminatını talep edip işten ayrılabilir mi? Yoksa konu ile ilgili iş mahkemesine mi başvurması gerekir? ? Gürkan ALKAN
Cevap: Emekli aylığını kestirmeden destek primine tabi olarak çalışan emeklinin kıdem tazminatı alabilmesi için, ya işverenin haksız yere veya kendisinin haklı bir nedenle iş akdini feshetmesi gerekir. Bu nedenle babanızın kıdem tazminatı alması tamamen işverenin iyi niyetine kalmış bir konu. Ancak, işveren akıllıdır. Babanızın şikayet hakkını kullanması halinde başının derde gireceğini bilir. Çünkü işyerinde çalışan biri isteğe bağlı sigortaya prim ödeyemez. İşverence sigortalı yapılması zorunludur. En azından başının derde girmemesi için, işverenin kıdem tazminatını ödeyeceğini tahmin ediyoruz.
Babanızın Bağ-Kur kaydı varsa Af Kanunu’ndan yararlanabilir
Soru: Babam 1 Ocak 1958 doğumlu. 1986’dan 30 gün sigortası var. 1999’da çiftçi Bağ-Kur’lu oldu. 2002’de vergiye tabi oldu. Servis arabası var ama hiç Bağ-Kur ödemesi yapmadı. Şimdi aftan yararlanmak istiyor. Nasıl yol gösterirsiniz? ? Cemal BABACAN
Cevap: Babanız 2002’de Bağ-Kur’a kaydınıyaptırmış fakat primlerini ödememişse, çıkacak Af Yasası’ndan (yeniden yapılandırma) yararlanarak borcunu ödeyip günlerini kazanabilir. Ancak Bağ-Kur’a kaydını yaptırmamışsa, yasada bugün için geriye dönük Bağ-Kur kaydına ilişkin bir düzenleme yok. Belki kanun tasarısının Meclis’teki görüşmeleri sırasında bir madde eklenebilir. Yasa çıktığında durum netleşir. Ancak babanız 1 Ekim 2008’den itibaren Bağ-Kur’a kaydolabilir. Bu tarihten itibaren hesaplanacak olan primlerini ödeyebilir.
