Emekliler ne istiyor? Eşit maaş, eşit zam

12 milyon emekli maaş ve zamda derin bir eşitsizlik içinde. 2.1 milyon memur emeklisi için zam pazarlığını sendikalar yapıyor. Zammı da peşin alıyorlar. 9.9 milyon SSK ve Bağkur emeklisinin zammı enflasyona bağlı. Emekliler, eşit maaş için eşit zam istiyor...

2000 SONRASI İÇİN İNTİBAK ŞART

1999’daki ve 2008’deki ‘Sosyal Güvenlik Reformu’nun bir yenisine ihtiyaç olduğunu söyleyebiliriz. Emekliler şöyle diyor: “2008’den sonra iş hayatını bırakanlara bağlanan aylıklar eskilere göre çok düşük. 2012’de çıkarılan intibak 2000 yılı öncesi emekli olanlara yaradı. 8.5 milyon emekli mağdur ve intibak bekliyor. Anayasa Mahkemesi’ndeki intibak dosyası artık karara bağlansın.”

TEK ÇATI AMA HER ŞEY FARKLI

2008’de yapılan ‘Sosyal Güvenlik Reformu’yla daha önce farklı çatılar altında olan; Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) ve Bağkur aynı çatı altında birleşip SGK adını aldı. Fakat her emekliye farklı muamele hâlâ sürüyor. Üstelik tek çatı altında olunmasına rağmen emekliler arasındaki maaş ve zam farkları hâlâ çok fazla.

ENFLASYON DÜŞSE DE MAAŞ ETKİLENMİYOR

Memur emeklilerinin zamları toplu sözleşme görüşmeleriyle belirleniyor. Bu zamlar 2 yıl geçerli oluyor. Bir başka deyişle; memur emeklisi gelecek iki yılın planlamasını ya da harcamasını bu zam hesabına göre şimdiden yapabiliyor. Altı aylık dönemler halinde hesaplanan enflasyon, zam oranlarını aşarsa bir de fark alıyor. Ancak enflasyon düşse de zam belirlenen oranın altına inmiyor.

FARK DÜŞMÜYOR AKSİNE ARTIYOR

Öte yandan, işçi ve Bağkurlular zam olarak sadece enflasyon farkı alabiliyor. Emekliler, “Hepimiz aynı ülkenin vatandaşıyız. Ama yapılan zamlar arasında fark var. Yüksek maaş için enflasyonun yüksek çıkmasını mı bekleyelim? Enflasyon yükselince zaten alım gücümüz de düşüyor.

Üstelik oransal artış nedeniyle yüksek maaş alana daha çok, düşük maaş alana daha düşük zam yapılıyor. Örneğin; son enflasyon zammını ele alalım: Yüzde 5.69. Emekli 1000 lira maaş alıyorsa 56.9 liralık zam yapılırken, 2500 lira maaş alana 142 lira zam yapılıyor. Bu yüzden maaşlar arasında uçurum gittikçe artıyor” diyor.

EK ARTIŞA İHTİYAÇ VAR

Herkesin eşit muamele görmesini isteyen emekliler, yapılacak zamlar kadar reformlar nedeniyle aynı prim gün süresi ve şartlarda emekli olanlar arasında oluşan maaş farkının giderilmesini de istiyor. Yüksek maaş alanla düşük maaş alan emekli arasındaki makasın zamla kapatılacağını düşünen emekliler, “Geçen her gün aleyhimize işliyor. Bir an önce maaş adaletsizliği giderilsin. Bunun için tıpkı Ocak 2016’da olduğu gibi seyyanen zam yapılsın” talebinde bulunuyor.

AİLE YARDIMI KESİLMESİN

Şartlar zaten kötü

Emeklilerin büyük kısmı aktif çalışma hayatlarında ev sahibi olamamış durumda. Ev alma hayallerini ikramiye ve kıdem tazminatlarının üstüne kurmuşlar. O da yetmemiş. Keza çoğunun otomobili de yok. Özetle; ortada hiç de iç açıcı olmayan bir tablo var.

231 lira alıyor ama...

Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre; ülkemizde 12 milyon kişi emekli aylığı alıyor. Vefat eden emekliler üzerinden dul ve yetim aylığı alanlar da bu rakama dahil. Memurlar çalışırken çalışmayan ve emekli aylığı almayan eşleri için ‘Aile Yardımı Ödeneği’ alıyor. Bugün bunun tutarı 231 lira.

Emeklilikte de sürsün

Memurlar çalışmayan eşleri için verilen ‘Aile Yardımı Ödeneği’ne evlendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren hak kazanıyor. Memur, çocuğu için de yardım alıyor. Bu 6 yaş altı çocukta 54 lira, 6 yaş üstü çocukta 27 lira. Memur emekli olunca ‘Eş ve Çocuk Yardımı’ kesiliyor. Böylece eşi çalışmayan veya emekli olmayan memur, emekli olunca maaşı düşüyor. Memurlar bu yardımın emeklilikte de sürmesini istiyor.

SİZDEN GELENLER​

'MAĞDUR OLDUM'

Beş yıl boyunca yaşlı ve hasta babama baktım. Devletten 800-900 TL civarında yaşlı bakım aylığı aldım. Babam öldü, aylık kesildi. Babama baktığım için bir işte çalışamadım. Haliyle bugün ne sigortam var ne de emekli maaşım. Devletten benim durumumda olanlar için geriye dönük prim ödeme imkanı getirmesini istiyorum. Turan Badem

PRİM İADE EDİLSİN

Çalışırken maaşımızdan ‘İşsizlik Primi’ adı altında kesinti yapıldı. Bizden yapılan kesintilerin iş beğenmeyenlere işsizlik parası olarak verilmesi canımı acıtıyor. Bu primler biz emeklilere iade edilsin. Yüksel Oral/İstanbul

'DUL VE YETİM MAAŞI DÜŞÜK'

'Dul ve yetim maaşı çok çok düşük. Yetmiyor... Bu konuyu kimse dile getirmiyor. Ayrı bir düzenleme ile ele alınması şart. Size teşekkür ediyorum. Bu ülkede dul ve yetim maaşıyla geçinmeye çalışan insanlar olduğunu büyüklerimize hatırlattınız. Lütfen bizim sesimiz olmaya devam edin. İnsanca yaşamaya hakkımız olduğunu, maaşımızdan utandığımızı yazın. A. Yakupoğlu

'EMEKLİ KENTİ' PROJESİ

Kira gideri emeklinin omuzundaki en büyük yük. Bize ulaşan emeklilerin en büyük isteği devletin kendilerine TOKİ vasıtasıyla ucuz, az peşinatla ve az aylık ödemeyle konut satması. Dün de bu konuyu dile getirmiştik.

24 saat sağlıkçı

Emekliler şöyle diyor: “Yapılacak konutların standartları bizim yaşımıza uygun olmalı. Asansörlü olmaları şart. Evin içi de yaşlı bir çiftin yaşayacağı şekilde tanzim edilmeli. TOKİ geçim standardının ve iklimin daha uygun olduğu Antalya, İzmir gibi illerde konutlar yapar hatta ‘Emekli Kentleri’ oluşturursa buralara gidebiliriz. ‘Emekli Kentleri’ dediğimiz bu sitelerin yakınında mutlaka hastane olması gerekir. Ayrıca sitenin içinde 24 saat açık küçük bir sağlık merkezi ve sürekli bekleyen ambulans bulunması da önemli.”

SORUNLARINIZI YAZABİLİRSİNİZ

Yaşadığınız sıkıntıları, sorunları ve varsa güzellikleri bana lütfen bildirin. mektuplarınızı, e-maillerinizi adınızla fotoğrafınızla yollayın. Hepsini bu köşede paylaşacağım.

Telefon: 0212 505 64 52

e-mail: bilal.turan@posta.com.tr

Mektup adresi: POSTA GAZETESİ Trump Towers Mecidiyeköy/İstanbul