Giriş
Soru: 10 Eylül 1963 doğumluyum. 4 Ekim 1982’de SSK’lı oldum. 2050 gün prim ödedim. Sigortalı çalıştığım sürede 1987 ve 1989’da 2 doğum yaptım. Emekli olmak için 40 yaşa tabi olduğumu sanıyorum. Doğum borçlanması ile açığımı kapatırsam hemen emekli olabilir miyim? Ayşe ECE Cevap: Kadın sigortalı, doğum sonrası çocuğuna bakmak için çalışmadığı sürenin iki yılını borçlanabiliyor. Doğum tarihlerinizi yıl olarak vermişsiniz. İki doğum arasında iki yıl var ve her doğum sonrasındaki iki yıllık süre sigortalı çalışmanız yoksa, iki doğumunuzu da borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilirsiniz. Doğum borçlanması yaparak hemen emekli olamazsınız.
[[HAFTAYA]]
Çünkü, 20 yıl sigorta, 5000 gün prim ve 40 yaş şartına tabisiniz. Doğum borçlanmasından sonra 1510 gün daha prim ödeyerek, ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca, doğum borçlanmasından sonra 110 gün daha prim ödeyerek, priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 58 yaş şartlarıyla, 10 Eylül 2021’de yaş haddinden de emekli olmanız mümkün.
İsteğe bağlıya 10 aydan fazla prim ödemeyin
Soru: 14 Ağustos 1960 doğumluyum. 1996’dan 20 gün, 1998’den 25 gün primim var. 2002’den itibaren isteğe bağlı sigortalıyım. 2002-2008 yılları arası 2355 gün prim ödedim. 2008’den beri zorunlu Bağ-Kur prim ödemesi yapıyorum. Ne zaman ve nasıl emekli olabilirim? Sevil ALTUNEL Cevap: SSK’da yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 300 gün daha prim ödeyerek, 1 Nisan 2011 itibarıyla 3300 gün olan priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 14 Ağustos 2018’de emekli olabilirsiniz. 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri Bağ-Kur’a sayıldığından, bu tarihten itibaren Bağ-Kur’a 1260 gün prim ödeyen, Bağ-Kur’dan emekli olmak durumunda kalır. Bu açıdan 1 Nisan 2011’den itibaren isteğe bağlıya 10 ay daha prim ödedikten sonra isteğe bağlıdan çıkıp, dosyasınızı kapatın. Aksi halde belirttiğimiz şartlarla emekli olmazsınız.
Geriye dönük Bağ-Kur kaydına ilişkin çalışma yok
Soru: Geriye dönük Bağ-Kur kaydının yapılması için herhangi bir çalışma var mı? Sami EKİCİ Cevap: Bugün için, geriye dönük olarak Bağ-Kur’a kayıt ve tescil yapılmasına izin veren bir çalışma bulunmuyor.
İzniniz olmadan emekli aylığınıza banka borcundan dolayı haciz konamaz
Soru: Karşılıksız çeklerden ceza aldım. Hapis yatıp çıktım. Kredi kartı borcum da var. Bu borçlar 2005 yılından. Torba Yasa’dan yararlanıp Bağ-Kur’dan emekli olacağım. Emekli maaşıma borçlarımdan ötürü haciz olur mu? Hüseyin ERDİK Cevap: Emekli aylıklarına emeklinin muvafakati olmadan, prim ve nafaka borçları dışındaki borçlardan dolayı haciz konamaz. Emekli olduğunuzdan izniniz olmadığı sürece emekli aylığınıza banka kredi borcundan dolayı haciz konamaz.
Zorunlu sigorta kapsamında olan, tarım sigortalısı olamaz
Soru: Aktif sigortalı bir kişi, tarım sigortasına 3.5 yıl prim öderse, tarım sigortasından emekli olabilir mi? Cevap: Sigorta başlangıç tarihi 1 Ekim 2008’den önce olanlar, primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurum şartlarına tabi oluyor. Prim ödenen süreler eşitse, tabi olunan son kurum şartlarıyla emekli olunuyor. Sorunuzdaki kişinin emekli olacağı kurumun tespiti, son yedi yıl kuralına tabi. Torba Yasa ile tarım sigortası tekrar getirildi. Ancak tarım sigortalısı olabilmek için zorunlu sigorta kapsamında olmamak gerekiyor. Yani 4/a’lı (SSK), 4/b’li (Bağ-Kur) ve Tarım Bağ-Kur’lu olmamalı. Aktif sigortalı, sigortasını sonlandırmadığı sürece tarım sigortalısı olamaz. Tarım sigortasına ödenen primler 4/a’ya sayılacak. Zorunlu sigorta kapsamında olmayan biri son 1260 gün (3.5 yıl) primini tarım sigortasına öderse, sigorta süresi, yaş ve prim şartlarını da sağlamışsa, 4/a’dan emekli olabilir.
15 yıl sigorta ve 3600 günle kıdem tazminatı alarak işten ayrılmanız mümkün
Soru: 15 yılını doldurmuş, primi 10 yıl olan sigortalı, işten ayrılırken kıdem tazminatı alabilir mi? Cezmi BİLOĞLU Cevap: Emekli olmak için aranan sigorta süresi ve prim şartlarını sağlayan, ancak aranan yaş haddini dolduramayanlar, kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabiliyor. Buradaki işten ayrılma iradesi, ‘Artık çalışmayacağım, emekli olma yaşımı çalışmadan bekleyeceğim’ şeklindedir. Ancak, sigortalı çalışmadan bir müddet evinde oturanın, daha sonra görüş değiştirerek çalışması da mümkün bulunmaktadır. Sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül 1999’dan önce olan sigortalılardan yaş haddinden emekli olmak için aranan sigorta süresi 15 yıl, prim sayısı 3600 gündür. Bu şartları sağlayanlar kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir. Bunun için yapmaları gereken, bulundukları yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısını temin ederek işverene ibraz etmekten ibarettir.
