Dizde kök hücre tedavisi hakkında en çok merak edilen 6 soru

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Işık Akgün anlattı:

Kök hücreyle yeni kıkırdak yapılır mı?

Gençlerde spor yaralanmaları, travmalara bağlı kıkırdak hasarlarında mümkün. Diyelim ki hastanın dizi döndü, çapraz bağı yırtıldı, kıkırdağı koptu ve orada kıkırdak yok. 4 santimetre kare kemik çıkmış. Bunlarda yaptığımız olay şu: Bu kişilere biyopsi yapıyoruz. Ya hastanın yağından, ya kemik iliğinden veya dizlerinin içindeki sinovyum denen yapıdan bir miktar parça alıp laboratuvara gönderiyoruz. Bu parçalardan mezenkimal kök hücreleri ayrıştırılıyor. İhtiyaç oranında hücre üretiliyor. Örneğin ‘6 santimetrekare ise 50 milyon hücreye ihtiyacımız var’ diyoruz. Onlar bu hücreleri üretiyorlar. Sonra bu hücreleri özel bir zarın üzerine ekiyorlar. Yaklaşık 3-4 haftalık bir laboratuvar sürecinden sonra bu zar bize geliyor. Hastayı ameliyat edip eklemi açıyoruz. Ne kadar kıkırdak hasarı varsa onun şablonunu çıkarıyoruz. Sonra bize gelen zardan kesip oraya yapıştırıyoruz. Böylece orada yeni bir kıkırdak oluşumu sağlıyoruz. İşlem ameliyathanede 45 dakika sürüyor. Belki şu anda orada tam orijinal kıkırdak yapamıyoruz. Orijinale benzer kıkırdak yapıyoruz.

Hücre konsantrasyon uygulaması nedir?

Diz kıkırdak hasarlarında kullanılan kök hücre tedavilerinden biridir. İlerleyen yaşa bağlı kıkırdağı tam bitmemiş ama yüzde 50-75’i kaybolmuş kişilerde ‘hücre konsantrasyon uygulamaları’ yapıyoruz. Uygulama şöyle:

Hastanın karnından 100-150 cc’lik yağ çekiyoruz. Sonra bu yağı aynı seansta ameliyathanede hücrelere ayrıştırıyoruz. Hiçbir şekilde ilave bir enzim, ilaç kullanmıyoruz. Ayırdığımız hücre konsantrasyonunu ameliyat etmeden direkt enjeksiyonla hastanın dizine veriyoruz. Diz dışında kalça, ayak bileğindeki kıkırdak sorunları için de kullanabiliyoruz. Genel anestezi gerektirmeyen işlemden sonra hastanede kalmak gerekmiyor. Aynı gün 2 saat sonra hasta evine gönderiliyor. 3 ay içinde de sonuç alınıyor.

Kök hücrede başarı oranı nedir?

Kök hücre uygulamalarında şu ana kadar 5 sene sonuçlarımız var. Yüzde 80-85 hastada öncesine göre iyi sonuçlar almış durumdayız.

KİMLERE YAPILABİLİR?

Yaşa bağlı kıkırdak bozulmasında kullanılan kök hücre uygulamalarında bazı kurallar var.

● Yaş 65’i aşmamalı.

● Vücut kitle indeksi 30’un altında olmalı.

● Dizden menisküs ameliyatı geçirildiyse yüzde 50’si diz içinde kalmış olmalı.

● Eklem enfeksiyonu geçirilmemiş olmalı.

● Bacak şekli aşırı bozulmamış olmalı.

DÜZENLİ TAKİP ŞART

Kök hücre tedavisinden sonra hastaların 3 ay, 6 ay, 1 sene gibi aralıklarla kontrolünü yapıyoruz. MR’lar çekiyoruz. Kıkırdağa özel MR’lar var, burada kıkırdağın kalitesini, ne kadar kıkırdak oluştuğunu hepsini görebiliyoruz artık. Hasta buna göre spor yaşantısını, normal hayatını planlıyor. Diyelim ki yaptığımız kıkırdak gene bozuldu. Elbette yeniden yenisini yapabiliriz.