Çocuğum ‘hırsızlık’ mı yapıyor?

Çocuğunuz misafirlikten eve geldi ve cebinde ona ait olmayan bir oyuncak var… Kaygılanmayın ve ani tepkilerden kaçının. Çocuğun bu davranışını “hırsızlık” olarak sınıflandırmak aceleci, eksik ve hatalı bir yargı olur. Bu davranışa “çalma” diyebilmek; çocuğun yaşı, ebeveyn ilişkileri, davranış sonrası tepkileri ve en önemlisi o dönemdeki duygu durumu ile ilgilidir.

Çocuğun yaşı önemlidir

● Bu davranış kendini dünyanın merkezinde hisseden (benmerkezci) 3-5 yaş çocukları için normaldir. Henüz “mülkiyet kavramı” ve bu davranışın hatalı olduğu farkındalığı gelişmemiştir.

● Bu davranışı “çalma” olarak sınıflandırabilmek için çocuk ilkokulda olmalıdır. Ancak bu dönemde başkasının malına saygı duyma ve çalmanın hatalı olduğu öğrenilir.

● Ergenlik dönemindeki çalma davranışı daha katı kurallar gerektirir. Bu davranışın altındaki motivasyon (arkadaş baskısı, heyecan arayışı vb.) araştırılmalıdır. Çocuğunuz gerçekte neye sahip olmak istiyor?

● İzinsiz alma davranışı çoğu zaman duygusal ihtiyaçların habercisidir.

● Çocuğunuz eksikliğini duyduğu anne-baba sevgisini/ilgisini, aldığı objelerle doldurmayı deniyor veya ilgi çekmeye çalışıyor olabilir.

● Aile içi çatışmalar, katı ebeveyn tutumlarından dolayı mutsuz, kızgın veya yalnız hissediyor ve daha olumlu anları temsil eden nesnelere tutunuyor olabilir.

● Çocuğunuz kendini kontrol etmekte zorlanıyor olabilir. Ne yapılabilir?

● Sakin kalın, cezalandırmayın, suçlamayın.

● Çocuğunuzun duygusal ihtiyacını araştırın.

● Alınan eşyanın özür dilenerek iade edilmesini sağlayın.

● Okul öncesi yaşlarda, bunun asla kabul edilmediğini anlatın. İzin almayı göstererek, “senin” ve “başkasının” ayrımı öğretin.

● İlkokul döneminde, bunun kabul edilmediğini vurgulayın, net sınırlar koyun. Eşyası alınan kişinin hislerini dile getirin. Mülkiyet kavramını desteklemek için ufak miktarda harçlık vermeyi deneyin.

● Çocuğunuzun bu davranışı devam ediyor ve buna başka davranış bozuklukları eşlik ediyor ise bir uzmandan yardım alınmalıdır.

Instagram: cocuklar_buyurken