Giriş
Soru: Özel bir bankada çalışıyorum. Arkadaşlarımla merak ettiğimiz iki konu var: 1) Mayıs 1970 doğumluyum. 2 Nisan 1990’dan beri özel bir bankada çalışıyorum. Bankanın kendi Emekli Sandığı var. 20 yılımı doldurmam nedeniyle, emeklilik talebiyle kıdem tazminatını alarak çıktığım takdirde, yaşımı bekleyeceğim. Bu süre zarfında dışarıdan isteğe bağlı ödersem, Bağ-Kur’dan emekli olacağım. Dışarıda bir iş bulduğumda ise SSK’dan emekli olabileceğim. Dezavantaj olduğu söyleniyor. Bu durumda yaş dolana kadar prim ödemeden beklemek ve bankadan emekli olmak daha mı avantajlı? (Sigorta primlerimiz tavan değerden ödeniyor.) 2) Diğer bir konu ise kıdem tazminatları ile ilgili yeni bir düzenlemeye gidileceği. Yasanın çıktığı ve takiben 6 ay içinde düzenlemeler olacağı konuşuluyor. Bu düzenlemeler, 6 ay sonra ayrılanların aleyhine mi olacaktır? Biz de ayrıldığımızda etkilenecek miyiz? Keriman NALBANT Cevap: 1) Prime esas kazancın üst sınırı üstünden prim ödediğinizden, işten ayrıldıktan sonra emekli aylığınızın düşmemesi için, isteğe bağlı prim ödeseniz de, sigortalı çalışsanız da prime esas kazancın üst sınırından prim ödemeniz gerekir. Tavandan prim ödemediğiniz takdirde, hiç prim ödememeniz daha yararlı.
[[HAFTAYA]]
Banka ve sigorta şirketlerinin özel emekli sandıkları farklı uygulamalar yapıyor. Sizin gibi yaşı bekleyenlere ayrılırken kıdem tazminatını ödemiyor. Kıdem tazminatı alıp alamayacağınızı sandık yetkilileri ile görüşün. 2) Bugün için kıdem tazminatı ile ilgili bir yasa çıkmadı. Kıdem tazminatını değiştirecek bir yasa çalışması da yok. Önümüzdeki seçim nedeniyle en azından seçim sonuna kadar kıdem tazminatıyla ilgili yasa çıkmaz. Türkiye bir hukuk devletidir. Çalışanların kazanılmış hakları elinden alınamaz. Yasa çıksa bile, kazanılmış haklar korunur. 6 ay sonra emekli olanın kıdem tazminatı zarar görmez.
Ödeme imkanı ortadan kalkmayan isteğe bağlı prim borcu aftan yararlanıyor
Soru: 1 Kasım 1970 doğumluyum. 1 Ağustos 1990’da SSK’lı olarak çalışmaya başladım. Toplam 4585 gün prim ödedikten sonra 30 Haziran 2004’te ayrıldım. 1 Şubat 2008’den itibaren isteğe bağlı sigortalıyım. Halen de primimi ödemekteyim. Emekli olmak için kaç ay daha prim ödemem gerekiyor? Sigortaya 1650 lira gecikmiş prim borcumuz var. Bu borcu aftan yararlanarak taksitlendirme imkânımız var mı? Kaç yaşında emekli olabilirim? Aysel K./ANTALYA Cevap: Emekli olmak için, 20 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. 1 Şubat 2008’den beri aralıksız prim ödüyorsanız, prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 47 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Kasım 2010 ve önceki aylara ait olup, Af Kanunu’nun yayımlandığı tarihe kadar ödenmemiş olan ve ödeme imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı prim borçları, Af Kanunu’ndan yararlanılarak ödenebiliyor. 1 Ekim 2008’den itibaren geriye doğru en fazla 12 aya ait prim borcu ödenebiliyor. 12 aydan daha eski prim borçları ödenemiyor. Ödense bile yersiz ödeme sayılıyor. Şayet prim borcunuz son 12 aya aitse, bu dönemdeki prim borcundan, Kasım 2010’a kadar olanları kanundan yararlanarak ödeyebilirsiniz.
47 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz
Soru: 7 Eylül 1965 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Mayıs 1983 olup 7800 iş günü ödenmiş primim var. Askerliğimi 1985-1987’de yaptım. Ne zaman emekli olurum? Burak SAKAR Cevap: Emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz bile, 47 yaşınızı dolduracağınız 7 Eylül 2012’de emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan, borçlanma emekli olacağınız tarihi değiştirmez.
Askerliğinizi borçlanıp 15 Eylül 2012’yi bekleyeceksiniz
Soru: 15 Eylül 1963 doğumluyum. Nisan 1988’de SSK’lı olarak çalışmaya başladım. Haziran 2005’te işten ayrıldım. Bu süreçte hiç boşluk olmadan sigorta primim ödendi. 20 ay askerliği borçlanırsam, ne zaman emekli olabilirim? Bir de emekli olmam için doğum tarihini gün ay yıl, tam olarak beklemek gerekiyor mu? Bora ÖZEN Cevap: Askerlik yaptığınız tarihi bildirmemişsiniz. Sorunuzu sigorta başlangıç tarihinden önce askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Askerlik sürenizin 18 ayını borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 18 ay geri giderek emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 49 yaşınızı dolduracağınız 15 Eylül 2012’de emekli olabilirsiniz.
350 gün askerlik borçlanmasıyla 1 Ocak 2012’de emekli olabilirsiniz
Soru: Doğum tarihim 1 Ocak 1964. Sigortaya ilk giriş tarihim 9 Nisan 1986 olup, 8142 gün prim ödemem var. 1 Kasım 1984-1985 tarihleri arasında 18 ay askerlik yaptım. Askerlik borçlanmasını ödersem ne zaman emekli olurum? Hasan DEMİRKAN Cevap: Askerlik sürenizin tamamını borçlanmanıza gerek yok. 350 günü borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 350 gün geri gider ve emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 48 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2012’de emekli olabilirsiniz.
Engelli hakkıyla 20 yılı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz
Soru: 6 Kasım 1979 doğumluyum. Engelli kadrosunda 1 Şubat 2006’da SSK’ya başlangıcım yapıldı. O tarihten beri tam olarak sigortam yattı. Yüzde 50 vergi indiriminden faydalanmaktayım. Ne zaman emekli olabilirim? Şu an hâlâ çalışmaktayım. Özgür SADIÇ Cevap: Sizin gibi ilk defa 6 Ağustos 2003 tarihinden itibaren sigortalı olan, vergi indirim hakkı almış 3’üncü derece engelliler, emekli olmak için; 20 yıl sigortalık süresi ve 4400 gün prim ödeme şartlarına tabi. Toplam 4400 gün prim ödemiş olmak şartıyla, 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Şubat 2026 tarihinde emekli olabilirsiniz.
